Έχει άδικο η νέα γενιά να τους αποδοκιμάζει;

Γράφει ο ΣΠΥΡΟΣ ΕΡΓΟΛΑΒΟΣ, 

φιλόλογος-συγγραφέας

Έδειχνε και ξανάδειχνε, τις προάλλες, αθηναϊκό τηλεοπτικό κανάλι την εικόνα των μαθητών που αποδοκίμασαν, με το γνωστό τρόπο, τους εκπροσώπους της εξουσίας, που βρίσκονταν στην εξέδρα των επισήμων, κατά την παρέλαση της 21ης Φεβρουαρίου στα Γιάννενα (σχετικό θέμα). 

Δεν ήταν, άλλωστε, η πρώτη φορά που συνέβαινε κάτι τέτοιο. Γνωστές παρόμοιες εικόνες, μπροστά στο Κοινοβούλιο, κατά το...
περασμένο καλοκαίρι, γνωστές από τις παρελάσεις κατά την εθνική επέτειο της 28ης Οκτωβρίου. 

Εικόνες που γεμίζουν τον πολίτη από θλίψη και οργή, τον κάνουν δε να προβληματίζεται έντονα για το κατάντημα στο οποίο έφεραν τη χώρα αυτοί που την κυβέρνησαν όλα αυτά τα χρόνια της μεταπολίτευσης. Έφεραν τη νεολαία μας – ό,τι πιο πολύτιμο έχει να παρουσιάσει ένα Έθνος – στο σημείο να τους απορρίπτει κατά τρόπο που σοκάρει τους μεγαλύτερους, και να τους αντιμετωπίζει με αυτό τον, οπωσδήποτε, περιφρονητικό τρόπο.
Αυτή η εκδήλωση των μαθητών ενός συγκεκριμένου τμήματος, προκάλεσε την αντίδραση του δημάρχου της πόλης, ο οποίος, μετά την αποχώρησή του από το χώρο της παρέλασης, έκανε τις ακόλουθες δηλώσεις:
“Η παρουσία μας στην εξέδρα των επισήμων έχει διπλό νόημα: Να τιμήσει όλους εκείνους που αγωνίστηκαν για την ελευθερία του τόπου, και συνάμα να τιμήσει τη νέα γενιά, την ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον”. Πρόσθεσε δε ότι “οι ύβρεις στη διάρκεια της παρέλασης προσβάλλουν την ιστορία μας και τη νέα γενιά που έχει ύψιστο καθήκον να αγωνίζεται για τα ιδανικά της ελευθερίας και της δημοκρατίας”.
Ατυχείς και ανιστόρητες οι δηλώσεις του δημάρχου. Η παρουσία του ίδιου και των άλλων εκπροσώπων της εξουσίας στην εξέδρα των επισήμων δεν έχει καμιά σχέση με το “διπλό νόημα” που αυτός της απέδωσε. Δεν αποτελεί μια τέτοια παρουσία καμιά τιμή, ούτε σ’ αυτούς που αγωνίστηκαν για την ελευθερία, ούτε για τη νέα γενιά που (πρέπει να) “αγωνίζεται για την ελευθερία και τη δημοκρατία”. Αυτούς που αγωνίστηκαν και θυσιάστηκαν τους τιμάμε, όταν ακολουθούμε, με συνέπεια, το δρόμο που χάραξαν οι αγνές μορφές τους. Τη νέα γενιά την τιμάμε, όταν της εξασφαλίζουμε όλες τις προϋποθέσεις για τη σταδιοδρομία τους στη ζωή, στα πλαίσια της αξιοκρατίας και των προσωπικών ικανοτήτων της.
Τίποτε απ’ αυτά τα δυο δε συμβαίνει στη σημερινή Ελλάδα της πολύπλευρης χρεοκοπίας, της αναξιοκρατίας, της διαπλοκής και της διαφθοράς που οδήγησαν τη χώρα μας στην πλήρη κατοχή και την αφαίρεση της εθνικής κυριαρχίας από τους δανειστές μας.
Για ελευθερία και δημοκρατία αγωνίστηκαν και θυσιάστηκαν οι ήρωες του 1912 – 1913. Και η πολιτική ηγεσία του τόπου – κεντρική και τοπική – αρνείται εδώ και δεκαετίες να εφαρμόσει στην πόλη μας, της οποίας οι εκπρόσωποι γιόρταζαν τα “ελευθέρια”, “με την παρουσία τους στην εξέδρα των επισήμων” τους βασικούς δημοκρατικούς θεσμούς, όπως είναι το Σύνταγμα και οι νόμοι που συμφωνούν με αυτό, και συντηρεί αδιάντροπα το καθεστώς της τουρκοκρατίας – και χειρότερο ακόμα – 99 χρόνια μετά την απελευθέρωση. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο θεωρήσαμε σωστή την απόφαση του Προέδρου της Δημοκρατίας – (φέρει και αυτός μεγάλο μερίδιο ευθύνης για ό,τι συμβαίνει με αυτή τη συνταγματική, νομική και ηθική αταξία, στην πόλη μας) – να μη συμμετάσχει σε τέτοιου είδους εκδηλώσεις, γιατί η παρουσία του εδώ δεν είχε κανένα νόημα.
Για “ελευθερία και δημοκρατία” προέτρεψε ο δήμαρχος της πόλης, τη νέα γενιά να αγωνιστεί, δηλώνοντας ότι αυτός “με την παρουσία του στην εξέδρα των επισήμων” ήθελε “να τιμήσει τη νέα γενιά” !
Ποια τιμή όμως αποδίδει – αυτός και η παράταξή του – στη νέα γενιά της πόλης μας, όταν με την ενεργό υποστήριξη και συμμετοχή του σε ένα αντισυνταγματικό και παράνομο καθεστώς θλιβερό κατάλοιπο της τουρκοκρατίας και των τριών φασιστικών καθεστώτων, ανέχεται να σπαταλώνται από μια ομάδα “εκλεκτών” της Μητρόπολης, μια “παρέα”, όπως προσφυέστατα την είχε αποκαλέσει διακεκριμένος δικηγόρος της πόλης μας, εντελώς ανεξέλεγκτα από πρόσωπα αναρμόδια, τα χρήματα που άφησαν για τη νέα γενιά οι Ευεργέτες μας και να χορηγούνται μάλιστα υποτροφίες, ως μέσο εξαγοράς συνειδήσεων σε τέκνα ανθρώπων του περιβάλλοντος της; Ποια τιμή αποδίδει στη νέα γενιά όταν τα σχολεία και τις σχολικές περιουσίες που άφησαν οι Ευεργέτες μας στην πόλη και όρισαν να τα διοικούν, “εκλεγμένοι απ’ το Γιαννιώτικο Λαό, Γιαννιώτες πολίτες”, τα έχει υποκλέψει η Μητρόπολη, με φασιστικά διατάγματα, τα δε έσοδα από αυτές τις περιουσίες (ενοίκια, τοκομερίδια) τα διοχετεύει σε άλλες κατευθύνσεις και δεν τα διαθέτει για τις – ασφυχτικές σήμερα – ανάγκες των σχολείων, όπως ορίζουν με τις διαθήκες τους οι Ευεργέτες και επιβάλλουν οι νόμοι της δημοκρατίας, για την οποία μάλιστα προτρέπει τη νέα γενιά, με τις δηλώσεις του ο δήμαρχος, να αγωνίζεται;
Είναι καιρός πια να αντιμετωπίσουμε κατάματα τη σκληρή πραγματικότητα. Περιθώρια άλλα – σε κεντρικό και τοπικό επίπεδο – δεν υπάρχουν. Βρισκόμαστε ήδη στο τελευταίο σκαλί του κατήφορου, και, όπως έλεγε ο Μαρξ, αυτό το σκαλί είναι ο πάτος. Θεωρούμε, από την άποψη αυτή, δικαιολογημένη τη σκληρή απάντηση της ΟΛΜΕ Ιωαννίνων, στις απαράδεχτες δηλώσεις του δημάρχου. Θέλουμε όμως να υπενθυμίσουμε στις συνδικαλιστικές ηγεσίες των δασκάλων και των καθηγητών της πόλης και του νομού ότι φέρουν και αυτές, με την απαράδεχτη στάση τους, μεγάλο μερίδιο ευθύνης για όσα τραγικά συμβαίνουν στο χώρο της εκπαίδευσης, με τις σχολικές περιουσίες της πόλης που προέρχονται από κληροδοτήματα, και με τα έσοδά τους που προορίζονται για τη νέα γενιά. Γνωρίζουν, πολύ καλά μάλιστα το θέμα και, αν πράγματι ενδιαφέρονται για τη νέα γενιά, δεν πρέπει πια να στρουθοκαμηλίζουν.
Και κάτι ακόμα σχετικά με το σεβασμό της νέας γενιάς προς τους μεγαλύτερους και προς τους ανθρώπους της εξουσίας. Ήδη ο Πλάτων, πριν από 2500 χρόνια, διακήρυξε πως “το πρόβλημα σε μια κοινωνία δεν είναι αν οι νεότεροι σέβονται τους μεγαλύτερους, αλλά αν οι μεγαλύτεροι σέβονται τους νεότερους, για να απαιτήσουν στη συνέχεια, τον ανάλογο σεβασμό από αυτούς”. Το ίδιο μήνυμα στέλνει από τα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης μέχρι σήμερα το επίσημο Κράτος, προς όλους ξεκαθαρίζοντας, μέσα από τα διδακτικά βιβλία του Λυκείου την πραγματική έννοια του σεβασμού.
Συγκεκριμένα: Στα “Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας” της Γ´ Λυκείου, στις σελίδες 223 – 226, υπάρχει σχετικό διδακτικότατο δοκίμιο του Άγγελου Τερζάκη, με τίτλο “Τα παιδιά με τα κλωνάρια” μέσα από το οποίο εκπέμπεται το ακόλουθο μήνυμα, χρήσιμο για όλους, ιδιαίτερα δε για τους ανθρώπους της εξουσίας:
“Ο κόσμος γνώρισε πρεσβύτερους ανάξιους που απαιτούσαν το σεβασμό μόνο και μόνο γιατί έτσι τους συνέφερε και γιατί είχαν την εξουσία να τον επιβάλουν. Ο καιρός αυτός, ας το πάρουμε απόφαση, έχει περάσει. Πάει ο καιρός που ένα επιτήδειο μηδενικό απαιτούσε το σεβασμό, επειδή κατάφερε να σκαρφαλώσει σε μια καθέδρα. Από δω κι εμπρός ο διδάσκων θα κρίνεται, ο ηγέτης θα ελέγχεται, ο γονιός θα πρέπει να δείχνεται άξιος της αποστολής του. Η αντίληψη πως έτσι και κατόρθωσες κάπου να φτάσεις δεν έχεις πια για τίποτα να γνοιαστείς ανήκει στην ιστορία. Ανατέλλει μια εποχή που ο κάθε ενδιαφερόμενος θα ξέρει πως το δύσκολο δεν είναι να ανέβεις, αλλά να σταθείς, πως η πολιτεία σου ( = ο τρόπος που ενεργείς και συμπεριφέρεσαι) και μόνη θα σε στηρίζει, όχι ο τίτλος”).
Από τέτοια “επιτήδεια μηδενικά” που κατόρθωσαν με τα γνωστά μέσα “να σκαρφαλώσουν” έχει γεμίσει, όλα αυτά τα χρόνια, τούτος ο δύσμοιρος τόπος. Αυτά μας έφεραν στο σημερινό κατάντημα. Σ’ αυτά τα “μηδενικά” αντιδράει, με τον τρόπο που αυτή επιλέγει, η νέα γενιά. Αν θέλουμε να κρίνουμε το αποτέλεσμα – τη συμπεριφορά της νέας γενιάς – πρέπει να ξεκινήσουμε από το αίτιο – τη συμπεριφορά των μεγαλύτερων - ιδιαίτερα δε των ανθρώπων της εξουσίας.