Δευτέρα 1 Μαρτίου 2010

Ο "μύθος" της ...αθώας κάνναβης.!


Απόσπασμα από το βιβλίο του gianniotis

Ν Α Ρ Κ Ω Τ Ι Κ Α
Τα ...εκρηκτικά που σκοτώνουν

ΙΝΔΙΚΗ ΚΑΝΝΑΒΗ(Χασίς)
.
Η Ινδική κάνναβη είναι με την κοινή ονομασία της το χασίς και είναι η περισσότερο διαδεδομένη σήμερα ναρκωτική ουσία στον κόσμο. Οι διεγερτικές και ευφοριστικές της ιδιότητες, οφείλονται στα δραστικά συστατικά και στις ουσίες που περιέχονται στις αδενικές τρίχες που καλύπτουν τις ανθισμένες κορυφές των θηλυκών φυτών της κάνναβης.
Οι Βοτανολόγοι διακρίνουν το φυτό της κάνναβης σε 3 είδη:

1. Την Cannabis Satiba, που καλλιεργείται για την παραγωγή ινών.
2. Την Cannabis Indika, που καλλιεργείται για την παραγωγή του ναρκωτικού χασίς.
3. Την Cannabis ruberalis, που φυτρώνει και καλλιεργείται στη νότια Σιβηρία. (Την αναφέρει και ο Ηρόδοτος).

Η μόνη διαφορά που υπάρχει, είναι η περιεκτικότητά τους σε ρητίνη, μεταξύ των τριών κατηγοριών του φυτού αυτού. Το φυτό της Ινδικής (Indika), περιέχει περισσότερη ρητίνη από το φυτό της Satiba. Φυτρώνει και ευδοκιμεί σε όλα σχεδόν τα μέρη του κόσμου, πλην όμως έχει παρατηρηθεί ότι η καλλιεργούμενη σε θερμές περιοχές, υπερτερεί σε περιεκτικότητα ρητίνης.
Η σπορά γίνεται αρχές της άνοιξης και ωριμάζει τελείως μέσα σε διάστημα 5 μηνών. Το ύψος της ποικίλει ανάλογα με το έδαφος και τις συνθήκες καλλιέργειάς της (λίπανση, πότισμα κ.λ.π.), ξεκινώντας από το 1 μέτρο και φθάνοντας μέχρι και τα 4.
Τα αρσενικά φυτά ωριμάζουν νωρίτερα από τα θηλυκά και έχουν μεγαλύτερο ύψος.
Η μεταξύ τους διαφορά πέραν του ύψους, είναι η διάταξη των κορυφών, οι οποίες στα μεν θηλυκά φυτά παρουσιάζονται συμπαγείς και ογκώδεις, ενώ στα αρσενικά βρίσκονται μόνο στο ανώτερο τμήμα του φυτού. Τα φύλλα είναι πριονωτά, επιμήκη και κάθε μασχαλοειδής απόληξη εμφανίζει πάντα περιττό αριθμό φύλλων, συνήθως 5, 7 και 9 (πολύ σπάνια).
Σύμφωνα με αναφορά της Atharvavedda* (2000 π. Χ.), η κάνναβη συγκαταλεγόταν ανάμεσα στα 4 ιερά φυτά της Ινδίας.
Από βοτανολογική άποψη παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον και θεωρείται σαν ένα πραγματικά σπάνιο και άξιο ιδιαίτερης προσοχής είδος της χλωρίδας. Ακολουθεί ένα δικό του δρόμο και παρουσιάζεται άλλοτε σαν θηλυκό, άλλοτε σαν αρσενικό και άλλοτε σαν ερμαφρόδιτο φυτό.
Αναφέρουμε για παράδειγμα το γεγονός ότι, όταν καλλιεργείται σε μέρη που έχει πολύ φως, υπερισχύουν τα θηλυκά, ενώ όταν καλλιεργηθεί σε μη ευνοϊκές για την ανάπτυξή του κλιματολογικές συνθήκες, εμφανίζεται περισσότερο σαν αρσενικό και όταν αναπτυχθεί σε ιδιαίτερα δυσμενείς συνθήκες χωρίς φροντίδα, τότε το φυτό γίνεται ερμαφρόδιτο, με ξεχωριστά αρσενικά και θηλυκά κλαδιά.
Έτσι γονιμοποιείται μόνο του και συνεχίζει να αναπαράγεται κανονικά.
Η καλλιέργεια του φυτού της κάνναβης, ήταν γνωστή και πολύ διαδεδομένη από πολλές χιλιετίες για την παραγωγή ινών που χρησίμευαν για την κατασκευή σχοινιών, υφασμάτων κλπ. λαδιών από τους σπόρους της, που χρησιμοποιούνταν στη σαπωνοποιεία και ζωγραφική, καθώς και για την παραγωγή του χασίς ως φαρμάκου και κυρίως ως ηδονιστικού.
Υπάρχουν αμέτρητες έρευνες για την κάνναβη και τις επιδράσεις της στο χρήστη. Συγκαταλέγεται στα δέκα πρώτα προϊόντα που καταναλώνονται πιο πολύ στον πλανήτη μας.

Τρόπος συγκομιδής:

Τα φυτά ωριμάζουν κατά τους τελευταίους θερινούς μήνες, εκριζώνονται, και στη συνέχεια αναρτώνται με τις κορυφές προς τα κάτω, μέσα σε ανήλιους και καλά αεριζόμενους χώρους, μέχρις ότου αποξηρανθούν τελείως. Η ανάρτηση κατά τον τρόπο αυτό αποβλέπει στη συγκέντρωση όλων των ρητινών στις κορυφές. Στη συνέχεια αποκόπτονται οι κορυφές, τρίβονται καλά και κοσκινίζονται για να γίνει ο διαχωρισμός των σπόρων και των μη χρήσιμων υπολειμμάτων των κορυφών. Το κοσκίνισμα συνεχίζεται με μικρότερου διαμετρήματος κόσκινα μέχρι να παραχθεί χασίς σε λεπτή σκόνη. Η λεπτή αυτή σκόνη ονομάζεται στη γλώσσα των χρηστών και των εμπόρων "μπουμπάρι". Αν είναι πλούσια σε λάδι ονομάζεται "καϊνάρι" που σημαίνει άριστης ποιότητας. Αντίθετα, αν είναι μικρής περιεκτικότητας σε λάδι και γενικά κακής ποιότητας, ονομάζεται "μπουρούχα".
Στη συνέχεια, η λεπτή αυτή σκόνη του χασίς μετατρέπεται σε πλακίδια, αφού τοποθετηθεί μέσα σε λεπτά και αδιάβροχα σακουλάκια ποσότητα 3 ή 5 ή 10 γραμμαρίων ανάλογα, όπου με τη βοήθεια ενός κοινού ηλεκτρικού σιδήρου πιέζεται, ρευστοποιούνται οι ρητίνες που περιέχει, και στη συνέχεια ψυχόμενες αποτελούν ενιαία πλάκα.
Σε μερικές περιοχές των χωρών της Μέσης Ανατολής, όπου γίνεται εκτεταμένη καλλιέργεια ινδικής κάνναβης ακολουθείται ο παρακάτω τρόπος συγκομιδής:
Εργάτες πριν την ανατολή του ηλίου, φορώντας ψηλά πλαστικά παπούτσια και ρούχα, διέρχονται περπατώντας μέσα στις φυτείες, όπου προσκολλάται πάνω στα ρούχα τους η ρητίνη, η οποία στη συνέχεια αφαιρείται με μαχαίρι. Το προϊόν αυτό πλάθεται σε βώλους ή πλάκες, δεν περιέχει άλλες ουσίες και θεωρείται χασίς άριστης ποιότητας. Με τον τρόπο αυτό, συλλέγονται μεγάλες ποσότητες για εμπορία, αλλά μόνο από τους καλλιεργητές, που την προορίζουν για ευκατάστατους χρήστες ή ακόμη και για δική τους χρήση.
Είναι δυνατόν, από ένα θηλυκό φυτό να παραχθεί ποσότητα 100 έως και 1.500 γραμ. αποξηραμένης κορυφής, η γνωστή "φούντα", η οποία αφού επεξεργασθεί κατά τον τρόπο που αναφέραμε παραπάνω μπορεί να δώσει το 1/10 του βάρους της περίπου σε σκόνη.

Τρόποι χρήσης:

Ο συνηθέστερος και πλέον διαδεδομένος τρόπος χρήσης του χασίς, είναι αυτός του καπνίσματος.
Με το κάπνισμα αρχίζει η μύηση στη χρήση των ναρκωτικών, διότι σπάνια αντιδρά κανείς στην προσφορά ενός τσιγάρου και ειδικότερα όταν βρίσκεται ανάμεσα σε φίλους ή άτομα με τα οποία συνδιασκεδάζει.
Έχει αποδειχθεί ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των τοξικομανών, άρχισε με το κάπνισμα του χασίς, για να καταλήξει στη συνέχεια σε άλλα πιο σκληρά ναρκωτικά.
Κατ' αρχήν χρησιμοποιούνται για κάπνισμα, τα αποξηραμένα τρίμματα των κορυφών ανάμικτα με καπνό.
Ο πιο πρόχειρος τρόπος είναι αυτός του "γεμιστού τσιγάρου", δηλαδή από ένα κοινό τσιγάρο, αφαιρείται ο καπνός ή μέρος του καπνού, ο οποίος στη συνέχεια αναμιγνύεται με μικρά τρίμματα χασίς ή αποξηραμένων κορυφών. Το μίγμα αυτό επανατοποθετείται στο τσιγάρο και καπνίζεται κατά τον συνήθη τρόπο.
Άλλος τρόπος είναι αυτός του "τσιγαριλικίου".Για την κατασκευή αυτού, χρησιμοποιείται κοινός καπνός από δύο ή τρία τσιγάρα ή καπνός πίπας, ο οποίος αναμιγνύεται με τρίμματα χασίς.
Στη συνέχεια το μίγμα τοποθετείται μέσα σε δύο ή τρία φύλλα τσιγαρόχαρτου, κατάλληλα κολλημένα μεταξύ τους, όπου κατασκευάζεται τσιγάρο σε σχήμα κώνου, στη μία άκρη του οποίου τοποθετείται επιστόμιο από μικρό ψιλό χαρτόνι το αποκαλούμενο "τζιβάνα".
Η τοποθέτηση του επιστομίου είναι απαραίτητη, γιατί έτσι αποφεύγεται ο ερεθισμός των χειλιών του καπνιστή και η αναρρόφηση τριμμάτων καπνού λόγω του ιδιόρρυθμου τρόπου καπνίσματος του τσιγαριλικίου. Το τσιγαριλίκι ονομάζεται δίφυλλο ή τρίφυλλο, ανάλογα με τον αριθμό των τσιγαρόχαρτων που χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή του.
Το χασίς καπνίζεται επίσης με τη χρήση κοινής καπνοσύριγγας, το γνωστό "τσιμπούκι", καθώς και με λουλά τον οποίο οι χασισοπότες ονομάζουν "χάχα" ή "θανάση".
Σήμερα η χρήση του λουλά είναι περιορισμένη.
Τέλος, το χασίς τρώγεται μέσα σε γλυκίσματα και με όλους τους παραπάνω τρόπους, γίνεται χρήση του σε όλο τον κόσμο.
Συναντάται με πολλά ονόματα όπως: μαριχουάνα στην Αμερικανική Ήπειρο, κιρ στο Μαρόκο, γκριφ στην Ισπανία, μακόνχα στη Βραζιλία και χασίς στην Ευρώπη, Μέση Ανατολή, Τουρκία, Αίγυπτο και αλλού.

Ενέργειες:

Όπως αποδείχθηκε από έρευνες που έγιναν, το χασίς όταν καπνίζεται εισέρχεται γρήγορα στο αίμα και μετά παρέλευση 5-10 λεπτών, το άτομο καταλαμβάνεται από αίσθημα ανησυχίας και αγωνίας, το οποίο στη συνέχεια μεταβάλλεται σε ευφορία. Έχει άμεση επίδραση στο ΚΝΣ, όπου προκαλεί διέγερση και στη συνέχεια παράλυση.
Σε μικρές δόσεις ενεργεί σαν ένα ευφοριστικό και αδύνατο υπνωτικό. Σε μεγαλύτερες δόσεις προκαλούνται πολλές φορές ενέργειες, ίδιες με αυτές των παραισθησιογόνων.
Γενικά το χασίς κατά την αρχική του χρήση, προκαλεί στιγμιαία ευφορία, η οποία είναι δυνατόν να μετατραπεί αμέσως σε κατάθλιψη, μεγάλη αυτοπεποίθηση, ευθυμία, δυσφορία, ιλαρότητα και τάση για χορό.
Η φαντασία γίνεται αχαλίνωτη, παρουσιάζονται ψευδαισθήσεις και παραισθήσεις, γίνεται εναλλαγή ιδεών, εμφανίζεται απώλεια της αίσθησης του χώρου και του χρόνου, χωρίς ωστόσο να υπάρχει και απώλεια της συνείδησης.
Κατά κανόνα μετά τη διέγερση ακολουθεί το στάδιο της παράλυσης και το άτομο πέφτει για ύπνο.
Πολλοί λογοτέχνες περιέγραψαν τις ενέργειες του χασίς, με αυτοπειραματισμό.
Ένας Γάλλος ποιητής αναφέρει συγκεκριμένα:

"Αισθάνομαι το σώμα μου διαλυμένο, διαφανές".
"Κοίταζα κι' έβλεπα μέσα μου το χασίς που έφαγα να ακτινοβολεί σαν ένα μεγάλο σμαράγδι με χιλιάδες σπινθήρες".
"Τριγύρω μου άκουγα το θρόϊσμα κοσμημάτων και τραγούδια κάθε είδους".
"Χιλιάδες πεταλούδες θορυβούσαν με τα φτερά τους, σαν ανεμιστήρες".
"Άκουγα τους ήχους των χρωμάτων που έρχονταν σε χωριστά κύματα".


Από τις περιγραφές που έγιναν κατά καιρούς, προκύπτει ότι οι ενέργειες στην ψυχική σφαίρα, είναι άμεσα συνδεδεμένες με την προσωπικότητα και την ψυχική γενικά κατάσταση του ατόμου, το περιβάλλον, καθώς και τη δόση του χασίς που θα πάρει.
Η επίδραση στον οργανισμό διαρκεί από 2 έως 6 ώρες μετά το κάπνισμα και η ένταση των αποτελεσμάτων είναι ανάλογη της ποιότητας, της προσωπικότητας της ψυχικής διάθεσης και της κατάστασης υγείας του χρήστη, (αναφέρονται και πιο πάνω).
Η χρόνια κατάχρηση επηρεάζει σοβαρά την προσωπικότητα και τη συμπεριφορά του χρήστη.
Το χασίς προσβάλλει κυρίως τις διαθέσεις και τη σκέψη. Πολλοί χρήστες χασίς πάσχουν από βρογχικό άσθμα και φαρυγγίτιδα. Σ' αυτούς παρατηρείται συνήθως δυσκολία στην ομιλία, ασταθές βάδισμα, τρόμος των χεριών καθώς και δυσκολία αντίληψης και εκτίμησης του χώρου. Το βλέμμα γίνεται νωθρό, ή αντίθετα οξύ, ανάλογα με την ψυχική κατάσταση του χρήστη. Προκαλεί ευεξία, εύκολο γέλιο, αυξημένη αυτοπεποίθηση, βήχα, δίψα και ελάττωση του σακχάρου του αίματος σε επίπεδα υπογλυκαιμίας και σαν συνέπεια αυτού, αυξημένη και έντονη τάση για γλυκά, τα λεγόμενα "τζουραλίκια".
Το άτομο υπό την επίδραση του χασίς, έχει κόκκινους τους επιπεφυκότες, τα μάτια του είναι μισόκλειστα όπως ακριβώς στην κατάσταση υπνηλίας.
Ο οργανισμός εθίζεται γενικά στο χασίς, έστω και αν δεν υπάρχει αύξηση της λαμβανομένης δόσης.
Η σωματική εξάρτηση παράλληλα με την ψυχική είναι εμφανέστατη. Η ηθελημένη ή μη αποστέρηση του χασίς, εμφανίζει τα δυσάρεστα αποτελέσματα της αποχής, όπως ακριβώς συμβαίνει και με τα άλλα ναρκωτικά.
Έμπειροι καπνιστές χασίς αναφέρουν ότι, οι κανονικοί καπνιστές δεν χρειάζεται να αυξάνουν τη δόση για να "μαστουρώσουν" απ' ότι οι αρχάριοι. Αυτό δεν παρατηρείται στις άλλες ναρκωτικές ουσίες που γίνεται ακριβώς το αντίθετο.
Η μακροχρόνια κατανάλωση κάνναβης αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης ψυχικών διαταραχών, όπως οι ψυχώσεις, οι οπτικές και ακουστικές ψευδαισθήσεις και τα παραληρήματα, σύμφωνα με μελέτες που έχουν δημοσιευθεί στις ΗΠΑ.
Οι ερευνητές του Ινστιτούτου Εγκεφάλου του Πανεπιστημίου του Κουίνσλαντ της Αυστραλίας υπέβαλαν ερωτήσεις σε 3.800 νέους ηλικίας περίπου είκοσι ετών σχετικά με τη χρήση κάνναβης και την εμφάνιση κάποιων ψυχικών διαταραχών.
Λίγοι περισσότεροι από το 14% των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι κάνουν χρήση κάνναβης εδώ και έξι έτη ή περισσότερο. Η μελέτη έδειξε ότι αυτοί οι νέοι εμφάνιζαν διπλάσιο κίνδυνο να υποφέρουν από ψυχώσεις, όπως η σχιζοφρένεια σε σχέση με εκείνους που δεν έχουν καταναλώσει ποτέ κάνναβη.
Ο κίνδυνος εμφάνισης παραισθήσεων είναι διπλάσιος, ενώ ο κίνδυνος εμφάνισης παραληρημάτων είναι τέσσερις φορές υψηλότερος.
"Η σύνδεση είναι πολύ σαφής μεταξύ της κατανάλωσης και των τριών διαταραχών της μελέτης: όσο περισσότερο καταναλώνουμε κάνναβη για μεγάλο χρονικό διάστημα, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος ανεπιθύμητων επιπτώσεων", αναφέρουν οι συντάκτες της μελέτης που δημοσιεύθηκε στην Επιθεώρηση των Αρχείων Γενικής Ψυχιατρικής.
"Τα άτομα που πάσχουν από μεμονωμένα ψυχωτικά συμπτώματα είναι πιθανότερο να κάνουν χρήση κάνναβης, η οποία με τη σειρά της θα μπορούσε να συμβάλει στην αύξηση του κινδύνου εμφάνισης ψυχωτικών διαταραχών" υπογραμμίζει η έρευνα.
Η ταυτόχρονη χρήση χασίς με οινόπνευμα (πολύ συνηθισμένη τακτική), προκαλεί πολλαπλάσια αποτελέσματα.
Το άτομο κάτω από τις επιδράσεις αυτές, αδυνατεί να συγκεντρωθεί και καθίσταται αδύνατο και ανίκανο για οποιαδήποτε εργασία, κυρίως διανοητική. Η ικανότητα στην οδήγηση μειώνεται σοβαρά, λόγω αύξησης του χρόνου αντίδρασης, ιδίως κατά τα φρεναρίσματα και της σημαντικής αύξησης του χρόνου ανάκτησης της νυκτερινής όρασης, μετά από την επίδραση εκτυφλωτικών φώτων από την αντίθετη κατεύθυνση.
Τέλος στη σημείο αυτό, θα παραθέσουμε από τις πλέον γνωστές επιστημονικές έρευνες τις επιδράσεις της κάνναβης, στην αντιληπτική ικανότητα του χρήστη.
Οι συνηθέστερες επιδράσεις που προκαλούνται είναι:
Αμυδρές παραστάσεις με συγκεχυμένο περιεχόμενο.
Έντονες οπτικές φαντασιώσεις.
Αίσθηση απόστασης από τις οπτικές πηγές.
Συγκεχυμένη αντίληψη της μουσικής ή των στίχων.
Διαφορετική αντίληψη της γεύσης και της απόλαυσης του φαγητού.
Περίεργη και αδιάφορη αίσθηση για τη ζωή.
Ο χρόνος κυλάει πολύ αργά.
Αλλοίωση της αίσθησης του χώρου.
Εμπλουτισμένη αλλά ανοργασμική σεξουαλική εμπειρία.
Εξωπραγματική αίσθηση της αφής.
Κινήσεις εξαιρετικά διστακτικές και απαλές.
Πλήρης σωματική χαλάρωση και αδράνεια.
Αλλοιωμένη αντίληψη των καταστάσεων των άλλων και αδυναμία νοητικής συγκέντρωσης.
Εκλέπτυνση του χιούμορ (χαζοχαρούμενος).
Δυσκολία στην τήρηση των κοινωνικών κανόνων.
Δολιχοδρομήσεις της σκέψης.
Παραίτηση από τη λήψη αποφάσεων.
Αυθόρμητη εξερεύνηση του "εγώ".
Γενική αλλά στιγμιαία ευφορία με δυσάρεστες μεταπτώσεις στις οργανικές λειτουργίες.
Όξυνση της ευαισθησίας, παιδικοί τρόποι συμπεριφοράς, χαρά και δέος.
Εύκολος ύπνος οποιαδήποτε στιγμή, κυρίως κατά την οδήγηση αυτοκινήτου.

Το μεγάλο πρόβλημα με την κάνναβη προκύπτει με τη χρήση του χασίς εκ μέρους των εφήβων. Αν η ευκαιριακή χρήση κάνναβης για τους ενήλικες, υποκρύπτει συγκριτικά μειωμένους κινδύνους, για τους εφήβους κρύβει μία πραγματική και ενδεχομένως θανάσιμη απειλή.
Κινδυνεύουν να καταληφθούν οριστικά από τη μανία κατανάλωσης τέτοιων ουσιών με απρόβλεπτες μελλοντικές συνέπειες. Αυτό το γνωρίζουν πολύ καλά οι έμποροι ναρκωτικών, γι' αυτό άλλωστε χρησιμοποιούν τα προϊόντα της κάνναβης σαν "κράχτη".Είναι δύσκολο να ξεχωρίσουμε τις διαφορές ανάμεσα στις φυσιολογικές αλλαγές που επιφέρει στη συμπεριφορά των παιδιών η ίδια η εφηβεία, και τις αλλαγές που επιφέρει στη συμπεριφορά η χρήση του χασίς.
Ωστόσο κάποια σημάδια, είναι ικανά να μας βοηθήσουν να καταλάβουμε αν το παιδί σχετίζεται με τη χρήση ή όχι χασίς, καθώς και άλλων ουσιών. Ας μη ξεχνάμε όμως ποτέ, πως το κάθε σύμπτωμα από μόνο του δεν λέει τίποτα, αλλά όλα, ή τα πιο πολλά μαζί, μπορούν πράγματι να μας προειδοποιήσουν για την εμφάνιση πιθανού κινδύνου, ούτως ώστε με τη βοήθεια ενδεχομένως των ειδικών αν χρειασθεί, να προλάβουμε τα δυσάρεστα που οπωσδήποτε θα επακολουθήσουν:

Αν νιώθει κούραση το πρωί και δεν θέλει να πάει σχολείo.
Αν τη μία μέρα είναι εριστικός και την άλλη χαρούμενος και δραστήριος.
Αν επιδιώκει καθημερινή έξοδο.
Αν εμφανίζονται καινούργιοι φίλοι, άγνωστης προέλευσης.
Αν και κατά περίεργο τρόπο εξαφανίζονται χρήματα ή δανείζεται χρήματα ή πουλάει ακριβά πράγματα, δικά του ή του σπιτιού. (Εδώ πιθανόν να πρόκειται περί τοξικομανίας και όχι για απλή χρήση χασίς).
Αν γίνεται απρόσιτος και κάθε σοβαρή συζήτηση, την ξεχνάει την επόμενη στιγμή.
Αν νιώθει αδιάφορος, νωθρός και καταθλιπτικός.
Αν παρουσιάζει νέες ιδέες και ενδιαφέροντα.
Αν οι κινήσεις των χεριών του είναι αβέβαιες.
Αν το βλέμμα του εκφράζει περιέργεια.
Αν τα μάτια του είναι κόκκινα και νυσταγμένα.
Αν έχει υπερβολική τάση για γλυκά, ιδιαίτερα τις βραδινές και πρωινές ώρες.
Αν κοιμάται ανήσυχα, σαν να έχει εφιάλτες.
Αν διψάει υπερβολικά και βήχει χωρίς να υπάρχει εμφανές παθολογικό αίτιο.
Αν αντιμετωπίζει το σχολείο, την αστυνομία, τα πολιτιστικά κέντρα της νεολαίας, βιβλιοθήκες κλπ. με εμφανή αδιαφορία και αρνητική στάση.
Αν αποφεύγει την ανάληψη πρωτοβουλίας, ακόμη και για ασήμαντα πράγματα.
Αν καταφεύγει σε εύκολες και ψευδείς δικαιολογίες.
Αν η απόδοση στο σχολείο παρουσιάζει συνεχή πτώση και εμφανίζει μεγάλο αριθμό αδικαιολόγητων απουσιών.
Αν παρουσιάζει αδυναμία συγκέντρωσης και έλλειψη ενδιαφέροντος στην παρακολούθηση κοινωνικών θεμάτων.
Αν οι αντιλήψεις του για τη ζωή ποικίλλουν καθημερινά και παρουσιάζει αστάθεια γνώμης με αδικαιολόγητη ανωριμότητα.
Αν επιδιώκει να μένει μόνος του και δεν παρακολουθεί την οικογενειακή τακτική.
Αν οι σχέσεις του με το αντίθετο φύλο, δεν του προκαλούν ενδιαφέρον και αποφεύγει συστηματικά την οποιαδήποτε συνδιαλλαγή μαζί του.
Αν είναι απόμακρος από τις κοινωνικές εκδηλώσεις και δεν δείχνει κανένα ενδιαφέρον γι' αυτές.

Ε π α ν α λ α μ β ά ν ο υ μ ε:
Πως τα πιο πολλά από τα παραπάνω συμπτώματα μπορούν το καθένα ξεχωριστά, να αποτελούν μέρος της φυσιολογικής συμπεριφοράς ενός εφήβου και να μην έχουν να κάνουν με χρήση τοξικών ή άλλων ουσιών. Θεωρείται λοιπόν αδιανόητο από μέρους μας να επισκιάσουμε με καχυποψία ένα σύμπτωμα, και να αλλάξει η συμπεριφορά μας απέναντι στο παιδί. Γι' αυτό, η παραπάνω λίστα έχει νόημα, μόνο αν συντρέχουν αυτά συνολικά και με προσοχή.
Αυτονόητο βέβαια είναι το αν αυτά τα συμπτώματα είναι στιγμιαία ή συνεχόμενα.
Στη δεύτερη περίπτωση πρέπει οπωσδήποτε να μας ανησυχήσουν.
__________________________________
* Μέρος των αρχαιότερων μνημείων της ινδικής λογοτεχνίας και των ιερών θρησκευτικών βιβλίων με την ονομασία Βέδδες. Στο συγκεκριμένο βιβλίο με τον τίτλο Αθαρβαβέδα, γίνεται αναφορά στην μεταθανάτια ζωή, στην εσχατολογία, στους δαίμονες, στην κόλαση, στους εξορκισμούς κ.λ.π., καθώς και στον θεό Βράχμα, ο οποίος ταυτίζοντας την ύπαρξή του με τα τέσσερα ιερά φυτά της Ινδίας, παριστάνεται σχηματικά με 4 χέρια, 4 πόδια και 4 χαρακτηριστικές μορφές κατά περίπτωση, όπως ακριβώς και η σύζυγός του Σαρασβάτσι. Από τον θεό Βράχμα πήρε και το όνομά της μία από τις αρχαιότερες θρησκείες της Ινδικής δουλοκτητικής κοινωνίας: Ο Βραχμανισμός. Χαρακτηριστικό γνώρισμα της θρησκείας αυτής είναι η ταυτόχρονη λατρεία πολλών θεών που θεωρούνται προσωποποίηση της φύσης. Οι δημιουργοί της, θέλοντας να διαπαιδαγωγήσουν τις ανθρώπινες μάζες με το πνεύμα της ταπείνωσης και τις υποταγής, δίδασκαν ότι η ψυχή του ανθρώπου, μετά τον θάνατο του σώματος, περνάει σε νέο περίβλημα ανώτερης μετενσάρκωσης ανθρώπου και γίνεται αμέσως κάτοικος του ουρανού. Στα τέσσερα λοιπόν ιερά φυτά, πλην της κάνναβης, συμπεριλαμβανόταν ο λωτός, η συκιά, καθώς και ένα είδος θάμνου, τα άνθη του οποίου πίστευαν ότι περιείχε θαυματουργικές ιδιότητες και βοηθούσε κατά πολύ στην αύξηση της γονιμότητας.