Τετάρτη 4 Απριλίου 2012

Άρθρο 99: Νομικό "εργαλείο" εξυγίανσης ή παράθυρο διαφυγής από τους πιστωτές;

Της Μαρίας Τσιλιάκου
Μόλις πρόσφατα ανακοινώθηκε ότι επίκεινται εκ νέου αλλαγές στο «άρθρο 99», το «δημοφιλέστερο» ίσως άρθρο στην Ελλάδα της οικονομικής κρίσης. Τα τελευταία χρόνια ακούγεται ολοένα και πιο συχνά και οι εταιρείες που αντιμετωπίζουν προβλήματα το επικαλούνται ακόμη συχνότερα. 
Προσφέρει όμως λύσεις και μία ευκαιρία σε μία προβληματική εταιρεία ή κάνει το... πρόβλημά της ακόμη πιο σύνθετο; 
Ας δούμε τι προβλέπει μέχρι σήμερα.

Στον Ν. 4013/2011, που φέρει τον τίτλο «Προπτωχευτική διαδικασία εξυγίανσης», αντικαταστάθηκε το έκτο κεφάλαιο «Διαδικασία συνδιαλλαγής», άρθρ. 99 – 106, του πτωχευτικού κώδικα. Υπενθυμίζουμε πως η ρύθμιση της εξυγίανσης διαφέρει σημαντικά από εκείνη της συνδιαλλαγής τόσο ως προς τις προϋποθέσεις όσο και ως προς τις συνέπειες. Εκεί που πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή, καθώς πρόκειται για ουσιώδη διαφορά, είναι η δέσμευση από τη συμφωνία εξυγίανσης του συνόλου των πιστωτών, συναινούντων και μη, οι απαιτήσεις των οποίων γεννήθηκαν πριν από το άνοιγμα της διαδικασίας εξυγίανσης (το άρθρο 106 η, παρ. 1).

Βασική προϋπόθεση για την επικύρωση της συμφωνίας από το Δικαστήριο είναι οι πιστωτές να μην περιέρχονται σε χειρότερη θέση από αυτήν που θα βρίσκονταν αν θα πτώχευε η οφειλέτρια εταιρεία. Μεταξύ των θετικών της διαδικασίας αυτής είναι και η δυνατότητα υπαγωγής σε αυτήν ακόμα και επιχειρήσεων που έχουν ήδη εισέλθει στο στάδιο παύσης πληρωμών. Με τον Ν. 4013/2011 δίνεται η δυνατότητα να εξυγιανθούν και να συνεχίσουν να λειτουργούν πολλές επιχειρήσεις που είναι επιχειρηματικά βιώσιμες λόγω αντικειμένου, αλλά αντιμετωπίζουν προβλήματα ρευστότητας. Δυστυχώς, όχι κάτι πρωτόγνωρο αυτήν ιδιαίτερα την περίοδο που διανύουμε. Έτσι, στη διαδικασία δύνανται να υπάγονται μόνο επιχειρήσεις που βρίσκονται σε επαπειλούμενη ή επελθούσα παύση πληρωμών, σε αντίθεση με τη διαδικασία συνδιαλλαγής, που αρκείτο σε «παρούσα ή προβλέψιμη οικονομική αδυναμία».

Συνοψίζοντας μερικά βασικά σημεία του Ν. 4013/2011 παρατηρούμε ότι:
  • Ενισχύει την δυνατότητα διάσωσης της επιχείρησης, πριν επέλθει η περίοδος πτώχευσης.
  • Περιορίζει τη ζημία στο ελάχιστο.
  • Μπορεί να καταρτισθεί και απευθείας μεταξύ της επιχείρησης και των πιστωτών της και να επικυρωθεί από το Δικαστήριο χωρίς προηγουμένως να έχει συγκληθεί συνέλευση πιστωτών.
  • Είναι δεσμευτική και έναντι των μη συμβαλλομένων πιστωτών της επιχείρησης.
  • Η εμπιστευτικότητα των διαπραγματεύσεων και η απλοποίηση των διαδικασιών είναι οι κύριοι λόγοι για τους οποίους δύναται να χρησιμοποιηθεί ευρύτατα.
  • Εισάγεται μία ακόμη διαδικασία, της «ειδικής εκκαθάρισης». Η διαδικασία αυτή αφορά επιχειρήσεις ορισμένου μεγέθους και λαμβάνει χώρα με αίτηση του οφειλέτη ή πιστωτή, ενώ αναστέλλεται η εξέλιξή της εφόσον εκκρεμεί διαδικασία εξυγίανσης. Σε αυτή την περίπτωση απαιτείται βεβαίωση τράπεζας ότι υπάρχει αξιόχρεος επενδυτής που ενδιαφέρεται για την αγορά του ενεργητικού της επιχείρησης. 
  • Για τις επιχειρήσεις που έχει επέλθει η παύση πληρωμών, η μη συνυποβολή αίτησης πτώχευσης από τον οφειλέτη δεν καθιστά απαράδεκτη την αίτηση για υπαγωγή στη διαδικασία εξυγίανσης.
  • Ο οφειλέτης με την αίτησή του, προστίθεται η βεβαίωση της αρμόδιας οικονομικής υπηρεσίας για τα χρέη προς το Δημόσιο (άρ. 100 § 2). Αν δεν καταθέσει τα σχετικά στοιχεία, η αίτησή του απορρίπτεται ως απαράδεκτη.
  • Εφόσον συναινεί ο οφειλέτης και το 60% των απαιτήσεων των πιστωτών, η διαδικασία μπορεί να παραταθεί για 3 μήνες, συνεπώς να διαρκέσει συνολικά μέχρι 7 μήνες (άρ. 101 § 1 εδ. γ΄). 
  • Τα προληπτικά μέτρα δε θίγουν το δικαίωμα καταγγελίας και απόδοσης του μισθίου σε περίπτωση σύμβασης μίσθωσης, εφόσον ο οφειλέτης είναι υπερήμερος ως προς την καταβολή(6 ή περισσότερων μηνιαίων μισθωμάτων (άρ. 103 § 3 εδ. γ΄).
  • Παρατείνεται το μέγιστο όριο της αναστολής διώξεων των μη συμβαλλόμενων πιστωτών μετά την επικύρωση της συμφωνίας από 3 σε 6 μήνες (άρ.106ε § 1 περ. η΄ εδ. β΄).
  • Συνεπεία της επικύρωσης της συμφωνίας εξαλείφεται το αξιόποινο των αδικημάτων έκδοσης ακάλυπτων επιταγών και καθυστέρησης οφειλών προς το Δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία (άρ.106η § 3 εδ. β΄). 
Υπενθυμίζεται ότι έχει γίνει δεκτό, ότι επιχείρηση που είχε πετύχει συμφωνία του άρ. 44 Ν. 1892/1990, μπορεί να ζητήσει ένταξη στη διαδικασία συνδιαλλαγής. Επίσης επιχειρήσεις που πέτυχαν συμφωνία συνδιαλλαγής, σύμφωνα με τα καταργηθέντα άρ. 99 επ. ΠτωχΚ, μπορούν να υποβάλουν αίτηση για ένταξη στη διαδικασία εξυγίανσης, εφόσον συντρέχουν οι σχετικές προϋποθέσεις (άρ. 14 § 1). Αυτονόητο είναι ότι και επιχειρήσεις που δεν πέτυχαν τη σύναψη συμφωνίας συνδιαλλαγής μπορούν να υποβάλουν αίτηση για ένταξη στη διαδικασία εξυγίανσης. 

Το «άρθρο 99» δεν είναι ούτε η μόνη λύση στα προβλήματα μίας επιχείρησης και, ασφαλώς, δεν αποτελεί ένα «παράθυρο διαφυγής» από τους πιστωτές, όπως έχει αποτυπωθεί στη συλλογική συνείδηση. Μπορεί να αποτελέσει ωστόσο ένα κατάλληλο εργαλείο για την αναδιοργάνωση και ανόρθωση μίας επιχείρησης. Υπό την προϋπόθεση βεβαίως, ότι δεν θα παραβλάπτεται το συμφέρον των πιστωτών, γεγονός που ελέγχεται σε όλα τα στάδια της διαδικασίας.

Το μόνο που απομένει να δούμε αν οι βελτιώσεις που προτείνονται θα συμπληρώσουν τα κενά που δεδομένα υπάρχουν στο άρθρο και θα λειτουργήσουν επ ωφελεία των επιχειρήσεων και των πιστωτών τους.
__________________________________
* Η κυρία Μαρία Τσιλιάκου είναι Δικηγόρος, Διαιτήτρια του ΕΒΕΑ και Νομική Σύμβουλος της ABB A.E.

0 comments:

Δημοσίευση σχολίου