Τρίτη 29 Δεκεμβρίου 2009

Η λογιστική και η σοσιαλιστική διάσταση του οικονομικού προβλήματος

Το έλλειμμα δίνει την εικόνα μιας οικονομίας υπό κατάρρευση και το δημόσιο χρέος καθιστά αδύνατη κάθε προσπάθεια εξυγίανσης των δομών της ελληνικής οικονομίας και άσκησης ουσιαστικής κοινωνικής πολιτικής. Αυτό είναι το δισυπόστατο “ταντάλειο άγος” της ελληνικής οικονομίας σήμερα. Αυτό το δικέφαλο τέρας καλείται η πολιτική ηγεσία του τόπου να υπερβεί. Τα ερωτήματα που εκ των πραγμάτων τίθενται -ακόμα κι αν δεν διατυπώνονται- είναι δυο:
Πρώτον, αν η πολιτική μας ηγεσία έχει τη διάθεση και τις αντικειμενικές δυνατότητες να το υπερβεί.
Και δεύτερον, με ποιους τρόπους μπορεί και σχεδιάζει να το υπερβεί.
Η Κυβέρνηση ως τώρα παραδέρνει ανάμεσα στη λογιστική και τη ...σοσιαλιστική λύση, μόνο που δεν μπορεί να αντιληφθεί πως καμιά από τις δυο δεν είναι στην πραγματικότητα αυτό που ζητούμε: λύση! Η λογιστική διάσταση είναι η πλατφόρμα που επιδιώκει το συντομότερο να μειώσει το έλλειμμα, ανεξαρτήτως τρόπου:
Μειώνοντας δημόσιες δαπάνες, ή αυξάνοντας τους φόρους, αδιάφορο.
Το πιο σημαντικό πρόβλημα για αυτή την αντίληψη -γνήσιο τέκνο της περιόδου Σημίτη- είναι ότι μπερδεύει την πολιτική με την επιχείρηση, δεν ξεχωρίζει την εθνική οικονομία από ένα νοικοκυριό. Είναι άλλης τάξεως επιβάρυνση η μείωση των δημοσίων δαπανών, κι άλλης τάξεως επιβάρυνση η αύξηση των φόρων. Ακόμα κι αν λογιστικά μπορεί να οδηγήσουν στο ίδιο αποτέλεσμα -πρακτικά δεν μπορεί, αλλά το υποθέτουμε για την οικονομία της συζήτησης - η περιστολή των δημοσίων δαπανών δεν επιβαρύνει τους πολίτες, ιδιαίτερα όσους παράγουν πλούτο σε αυτή τη χώρα - δυσεύρετο είδος…- ενώ αντίθετα η αύξηση των φόρων κυρίως αυτούς πλήττει. Με δεδομένα, μάλιστα, τα χρόνια δομικά προβλήματα της εθνικής μας οικονομίας, είναι πολύ πιθανότερη η επιβολή φόρων από την περιστολή των δαπανών. Απόδειξη ο προϋπολογισμός που ψηφίστηκε, ανεξάρτητα του ότι δεν πρόκειται να εφαρμοστεί.
Από την άλλη μεριά, η σοσιαλιστική αντίληψη για την οικονομική ανάπτυξη, δεν σκοπεύει να θίξει τις “ιερές αγελάδες” του σοσιαλισμού, το λεγόμενο “κοινωνικό κράτος”. Κι ας μειωθεί το έλλειμμα σε δέκα τέρμινα. Ο σοσιαλισμός νάναι καλά. Με αυτά και με τα άλλα αυξάνονται με αλματώδεις ρυθμούς τα spreads των ομολόγων. Το δημόσιο χρέος παραμένει σε τριτοκοσμικά ποσοστά και μειώνεται, ΑΝ μειώνεται, με ρυθμούς χελώνας. Το κόστος δανεισμού γιγαντώνεται, όπως το έλλειμμα και το χρέος. Ωστόσο, η κυβέρνηση που ακολουθεί τα σοσιαλιστικά μονοπάτια, δεν προδίδει τις αρχές της. Αυτό το κρεσέντο παραλόγου είναι η εφαρμογή της σοσιαλιστικής αντίληψης για την οικονομία.
Λογιστική και σοσιαλιστική αντίληψη βρίσκονται η μια στον αντίποδα της άλλης. Έχουν, ωστόσο, ένα κοινό χαρατκηριστικό, που τις προσδιορίζει αποφασιστικά: Κατά βάθος δεν πιστεύουν ότι αυτό που πρεσβεύουν, είναι η λύση του προβλήματος. Και η λογιστική αντίληψη αναγνωρίζει το τεράστιο κοινωνικό κόστος που θα προκαλέσει, αλλά και η σοσιαλιστική αντίληψη ομολογεί ότι ουσιαστική βελτίωση στους οικονομικούς δείκτες δεν δύναται να παρουσιάσει.
Τέτοια σύνθετα προβλήματα, όπως αυτό της ελληνικής οικονομίας, λύνονται με δυο προϋποθέσεις:
Πρώτον να μην είσαι προσκολλημένος σε ιδεοληψίες -κυρίως αυτές που δημιούργησαν το πρόβλημα- και δεύτερον να γνωρίζεις από μέσα πώς λειτουργεί μια οικονομία στο καθεστώς της ελεύθερης αγοράς.
Αυτό το ξέρει ο Παπανδρέου. Αλλά ως φαίνεται, αδυνατεί να το εφαρμόσει. Κι ακόμα, ούτε τις πρώτες εκατό μέρες δεν συμπλήρωσε…
tapragmata.
Bookmark and Share

0 comments:

Δημοσίευση σχολίου