Ο Ανδρέας… μας την έφερε

Ο Ανδρέας λοιπόν… Ο πρώτος Έλληνας πολιτικός, που κατάφερε να περάσει στην Ιστορία, αλλά κυρίως στην καρδιά του λαού, με το μικρό του όνομα. Και όχι με υποκοριστικό, όπως για παράδειγμα συνέβη με τον Εθνάρχη Ελευθέριο Βενιζέλο, τον οποίο αποκαλούσαν οι οπαδοί του «Λευτεράκη».
Ο Ανδρέας ήταν… ο Ανδρέας. Της Ελλάδας. Των Ελλήνων. Του λαού. Ο τελευταίος των χαρισματικών, και πιθανότατα ο τελευταίος των μεγάλων ηγετών. Οι τελευταίες εικόνες της πολιτικής ζωής του Ανδρέα Παπανδρέου, γεμάτες… ροζ, όπως το χρώμα της βίλας της οδού Αγράμπελης, θα μπορούσαν, υπό φυσιολογικές συνθήκες, να αμαυρώσουν την έως τότε διαδρομή. Να τσαλακώσουν την υστεροφημία του ανδρός. Να τον αποκαθηλώσουν.
Είδατε εσείς να συμβαίνει κάτι τέτοιο; Ακόμη και σήμερα, που η Ελλάδα υφίσταται τις συνέπειες της άλωσης της χώρας από τη λαίλαπα της «Αλλαγής», ελάχιστοι αποτολμούν να προσωποποιήσουν το «εθνικό κακό» στην πληθωρική φιγούρα του Ανδρέα. Φταίει το ΠΑΣΟΚ, και όχι ο ιδρυτής του. Φταίνε οι επίγονοι, οι συνεργάτες, αλλά όχι ο ίδιος. Εκείνος χαράκωσε με τόσο ανεξίτηλο τρόπο τις καρδιές των Ελλήνων, που ακόμη και το δάκρυ έγινε απελπισία για το ανεπανάληπτο της προσωπικότητάς του. Ο Ανδρέας Παπανδρέου κατάφερε να τους νικήσει όλους. Και η πιο μεγάλη νίκη, ήταν η νίκη απέναντι στον δικό του, κακό εαυτό.
Ίσως τελικά ο Ανδρέας να ήταν ο μόνος που κατάλαβε τους Έλληνες. Προσδιορίζοντας εκ των προτέρων τα key points του χαρακτήρα ενός ολόκληρου λαού, κατάφερε να τον πηγαίνει… όπου ήθελε κάθε φορά. Το πρόβλημα ήταν ότι οι προτεραιότητες του προφήτη της Αλλαγής, δεν ταυτίζονταν πάντοτε με το εθνικό καλό.
Ο Ανδρέας ήξερε που θα οδηγούσαν οι συνέπειες της πολιτικής του. Υπήρξε άλλωστε διορατικός. Γι’ αυτό και, κάθε φορά που έβρισκε την αφορμή, διέγραφε τον Σημίτη, φοβούμενος το ενδεχόμενο να τον διαδεχθεί, όπως και τελικά συνέβη. Είναι σαν να έβλεπε… τον Τρισέ και τους υπόλοιπους να έρχονται. Μάλλον πίστευε όμως ότι θα μπορούσε ο ίδιος να τους σταματήσει. Μπορεί να είχε και δίκιο. Μόνο που δεν ήταν εκεί, όταν… έσβησαν τα φώτα.
Ένας πολιτικός που δεν σνομπάρει το συναίσθημά του, αποτελεί την πιο συναρπαστική πρώτη ύλη για ηγετικό μεγαλείο. Αρκεί, να είναι αυτόνομος, με πρωτογενή σκέψη και αντίληψη των πραγμάτων, ώστε να χαράξει το μέλλον όπως ο ίδιος το έχει φανταστεί. Να μην υποκύψει σε… δανεική αφήγηση.
Σαν σήμερα, στις 5 Φεβρουαρίου του 1913, γεννήθηκε στη Χίο ο Ανδρέας Παπανδρέου. Και έφυγε από τη ζωή, στις 23 Ιουνίου του 1996. Υπήρξε ο «μεγάλος αφηγητής» της πιο συναρπαστικής πολιτικής περιπέτειας στην οποία μπήκε ποτέ η Ελλάδα. Με τον ίδιο ωστόσο, παρόντα, ήταν προφανές ότι το σκάφος δεν θα έπεφτε σε ξέρα. Γιατί, ακόμη και στην ξέρα, θα είχε τον τρόπο του να μας πείσει όλους, και να πείσει και τους ξένους, ότι… αυτό που έβλεπαν δεν ήταν ξέρα.
Η Ιστορία λοιπόν θα γράψει, ότι ο Ανδρέας Παπανδρέου… γεννήθηκε νωρίς. Και έτσι, δεν είναι σήμερα εδώ, για να διορθώσει όσες ανορθογραφίες έγιναν εξ’ ονόματός του, ή λόγω της ανοχής του. Λένε ότι το βράδυ που «έφυγε», είχε μια φευγαλέα συνομιλία με τον πιο στενό και ικανό συνεργάτη του, τον Αντώνη Λιβάνη. «Ανδρέα μου, δεν θα πάω στο Πόρτο Ράφτη. Θα μείνω εδώ, και θα έρθω αύριο», του είχε πει ο Λιβάνης. Και ο Ανδρέας του απάντησε: «Ήθελα να σου τη φέρω εγώ, αλλά μου την έφερες εσύ, αφού θα μείνεις εδώ». Ο Ανδρέας… την έφερε σε όλους μας, δεν νομίζετε;

ΜΑΡΙΚΑ ΛΥΣΙΑΝΘΗ