Λάκης: Ο εθνικός μας σαλτιμπάγκος

Ο εθνικός μας σαλτιμπάγκος και ατάλαντος ηθοποιός, (δείτε την παρουσία του στην ταινία El Greco και θα καταλάβετε), κύριος Λαζόπουλος ξαναέσκασε μύτη. 

Ο αυτόκλητος υπερασπιστής της “δημοκρατίας” με τις συναισθηματικές κορόνες του, με σπασμούς υψηλής υστερίας και στοχεύοντας σατιρικά σε συγκεκριμένα πρόσωπα της πολιτικής και του θεάματος, εκεί που βολεύει, έχει ξεπέσει χωρίς συνέπεια και φραγμούς στο κατώτερο... σημείο λαϊκισμού, και υποκρισίας.

Συχνά πυκνά αναφέρεται με ναρκισσιστική αμετροέπεια στον Αριστοφάνη. Ο λαοφιλής αλλά και λαϊκιστής Λάκης φωνάζει, βωμολοχεί, κοπρολαλεί, κλάνει, ωρύεται, χοροπηδάει, χτυπιέται, γενικά καταβάλει υπεράνθρωπες προσπάθειες για να μας πείσει ότι είναι ο σύγχρονος Αριστοφάνης. Μετά από ένα πρόστιμο από το ΕΣΡ είχε την απορία σε κάποιο παλιό “Αλ Τσαντίρι “. «Τα μέλη του ΕΣΡ δεν έχουν παρακολουθήσει στην Επίδαυρο κωμωδία του Αριστοφάνη; Αυτό που θα κάνω στο εξής»- έλεγε ο Λάκης Λαζόπουλος- «είναι να βγάζω στο "Τσαντίρι" διαλόγους του Αριστοφάνη». 

Το παραμύθι πρέπει να τελειώσει. Όχι Λάκη μου δεν είσαι Αριστοφάνης. Δεν μπορεί να είσαι. Ο Αριστοφάνης δεν ανήκε στην ελίτ που στηλίτευε. 

Είσαι ένα φαρισαίος υποκριτής το ίδιο υποκριτής με τους καλοζωισμένους πολιτικατζήδες που το βράδυ από τα μπαλκόνια κηρύσσουν την Παιδεία του λαού αλλά κάθε πρωί αποχαιρετάν τα παιδάκια τους που μπαίνουν στο σχολικό λεωφορείο που θα τα πάει τσιφ στο ιδιωτικό και από εκεί στα Πανεπιστήμια της Εσπερίας. 

Είσαι το ίδιο φαρισαίος υποκριτής με τους πολιτικατζήδες που από τα μπαλκόνια κηρύσσουν στο λαό τον σοσιαλισμό αλλά στην πράξη ζούνε ζωή χαρισάμενη, αδιαφορώντας για την εξαθλίωση που προκάλεσαν και είναι παντού τριγύρω τους.
Ας πιστεύεις ότι θέλεις. Από τον καθένα ανάλογα με τον ναρκισσισμό, την οίηση, την αλαζονεία τον κομπασμό, την περιαυτολογία του, στον καθένα ανάλογα με την βλακεία του.
Δεν είσαι Αριστοφάνης. Δεν μπορεί να είσαι Αριστοφάνης. Γιατί το κοινό σου δεν είναι το κοινό του Αριστοφάνη. 

Το κοινό του Αριστοφάνη ήταν ομότιμοι πολίτες μίας Δημοκρατίας. Δημοκρατίας “γιατί δεν διοικούν οι λίγοι, αλλά οι περισσότεροι κι είναι όλοι οι πολίτες μπροστά στους νόμους ίσοι για τις ιδιωτικές τους διαφορές. για την προσωπική όμως ανάδειξη και τις τιμές, καταπώς ξεχωρίζει καθένας σε κάτι προτιμιέται στα δημόσια αξιώματα, πιο πολύ γιατί είναι ικανός παρά γιατί τον ανάδειξε ο κλήρος. ούτε πάλι κάποιος, επειδή είναι φτωχός, κι ενώ μπορεί να κάμει κάτι καλό στην πολιτεία, εμποδίζεται απ’αυτήν την ασήμαντη κοινωνική του θέση.” (Επιτάφιος, Περικλέους, 37).

Ήταν Αθηναίοι πολίτες που φιλοσοφώντας μετ ευτελείας και φιλοκαλούντες ανευ μαλακίας είχαν βαθιά ριζωμένο μέσα τους: “Μητρός τε και Πατρός και των άλλων προγόνων απάντων τιμιώτερον εστίν η Πατρίς και σεμνότερον και αγιώτερον και έν μείζονι μοίρα, παρά Θεοίς και παρ’ ανθρώποις τοις νούν έχουσι" ( Σωκράτης δια χειρός Πλάτωνος, Κρίτων 51 Α-Β). 

Ήταν Αθηναίοι πολίτες που ορκίζονταν: “Ου κατασχυνώ όπλα τα ιερά, ουδ εγκαταλείψω τον παραστάτην, ότω αν στοιχήσω. Αμυνώ δε υπερ ιερών και οσίων, και μόνος και μετά πολλών. Την πατρίδα δε ουκ ελάσσω παραδώσω πλείω δε και αρείω όσης αν παραδέξωμαι” και που στην πεδιάδα του Μαραθώνα των “χρησοφόρων Μήδων εστόρεσαν δύναμη”

Δεν είναι δυνατό να βάλουμε στην ίδια παλάντζα το κοινό του Αριστοφάνη με τα σημερινά μικροαστικά μορμολύκεια που χειροκροτούν την κοπρολαλία, βρωμολαλία ή τις κλανιές του Λάκη. 

Οι πολίτες της Αθήνας, θεατές του Αριστοφάνη, είχαν παρακολουθήσει τις τραγωδίες του Αισχύλου, του Σοφοκλή, του Ευριπίδη και μετά την συναισθηματική φόρτιση και πύκνωση είχαν ανάγκη από γέλιο. Κυρίαρχο στοιχείο του λόγου του Λάκη είναι οι βωμολοχίες, γιατί αυτές παράγουν γέλιο. Είναι ανίκανος και ατάλαντος να παράγει γέλιο, το γέλιο που παρήγαγαν οι μεγάλοι Έλληνες κωμικοί ηθοποιοί που έκαναν και κάνουν τον κόσμο να ξεραίνεται στα γέλια με τις έξυπνες ατάκες, τα ωραία σεμνά αλλά και σαφή υπονοούμενα. Ας ρίξει μια ματιά στις ταινίες τους. Δεν είναι πολύ αργά. ίσως τον βοηθήσουν να καταλάβει το κενό του και να εγκαταλείψει το επάγγελμα γιατί δεν προσφέρει τίποτα. Σε μία κοινωνία που έχει κατέβει το τελευταίο σκαλί του κακού τη σκάλα, ο Λάκης χτίζει και άλλα για να την κατεβάσει ακόμα πιό κάτω.

Με άλλοθι τον Αριστοφάνη, λες και οι βωμολοχίες του Αριστοφάνη ήταν το κυρίαρχο και σημαντικό και για σήμερα στοιχείο της αρχαίας κωμωδίας, καταφεύγει σε γαργαλιστικές περιγραφές, γαργαλιστικά ανέκδοτα για να γελάσουν τα συναισθηματικά υποσιτισμένα αντικείμενα που γεμίζουν το θέατρο ή στριμώχνονται μπροστά στις οθόνες. Γαργαλά το υπογάστριο, όπου κατά μία ειδεχθή και απορριπτέα θεωρία εδρεύει η ψυχή του ανθρώπου. Προσέξτε το μέχρι υστερίας γέλιο που προκαλεί, κυρίως στα θηλυκά, όταν μιλάει για πηδήματα και κερατώματα. Ξυπνάει μέσα τους το μαζικό κτήνος και λίγο πήδημα είναι απαραίτητο επιδόρπιο της μαζοχιστικής πανδαισίας.

Ο Αριστοφάνης ήταν αθυρόστομος αλλά για την εποχή του. Σήμερα, Λάκη μου, δεν είναι ο Αριστοφάνης αθυρόστομος αλλά οι μεταφραστές του. Μεταφράζουν ένα κείμενο αυτολεξεί παριστάνοντας ότι δεν έχει μεσολαβήσει τίποτα από τότε που γράφτηκαν οι κωμωδίες μέχρι σήμερα. Το νόημα των λέξεων αλλάζει μεταβάλλεται με την πάροδο του χρόνου. Στην Λυσιστρατη (60) το “επι των κελήτων διαβεβήκασ΄όρθριαι.” ο Κώστας Βάρναλης το μεταφράζει “στα καίκια τους καβάλα”, ο Πολύβιος Δημητρακόπουλος “στα τρεχαντήρια μπήκανε”, ο Φώτος Γιοφύλλης “καβαλώντας τα μουνιά”. Ο Φώτος Γιοφύλλης μετέφρασε το “κέλης” “μουνί” γιατί λέει ο σχολιαστής “και γάρ το γυναικείον αιδοίον κέλης παρά τοις κωμικοίς λέγεται”. Σωστός αλλά μετά από κανά δύο χιλιάδες χρόνια πως είναι δυνατό να ξέρουμε αν η λέξης “κέλης” ήταν “μουνί” αλλά μία παρομοίωση όπως θα λέγαμε σήμερα το “πράγμα”, το “γατάκι” το “νινί”, κ.λ.π.. Αυτό μόνον ο μεταφραστής το ξέρει.

Η έννοια των λέξεων μεταβάλλεται.  Δεν νομίζω ότι του Λάκη θα του άρεσε να τον προσφωνούσαμε σήμερα σαν “καλόν καγαθόν”. Την εποχή του Αριστοφάνη που τόσο επαίρεται να μνημονεύει “καλός καγαθός” ήταν ο πολίτης ο μορφωμένος, ο ανεπτυγμένος πνευματικά, ηθικά, αισθητικά ο γενναίος και ανδρείος. Αν τολμούσαμε να αποκαλέσουμε κάποιον από τους αποχαυνωμένους θεατές τους “καλόν καγαθον” θα είχε γίνει το σώσε. Θα ακούγαμε ένα βροντερό “άντε πήγαινε ρε, που θα πεις εμένα καλό και αγαθιάρη”. Θα προτιμούσε το μ...κα από το “καλόν και αγαθιάρη”. Ποια γκόμενα θα πήγαινε με κάποιον που είναι καλός και αγαθός, όταν ο αλήτης ή ο μ...κας έχει τόση πέραση. Κατάλαβες Λάκη μου; Αν κατάλαβες έχει καλώς. Aν πάλι δεν κατάλάβες “keep up the good work” να φχαριστηθεί και η Διαμαντοπούλου που μας θέλει αγγλομαθείς, με άλλα λόγια συνέχισε να διαβουκολίζεις τους Έλληνες και να νομίζεις ότι είσαι ο νέος Αριστοφάνης το ντελίριο είναι ανθρώπινη ατέλεια του νου.

maximos