Οι "δυνάμεις των φορολογουμένων"

Παραβιάζεται κατάφωρα το Σύνταγμα

Το Σύνταγμα (άρθρο 4, παρ. 5) ορίζει:

«Οι Έλληνες πολίτες συνεισφέρουν χωρίς διακρίσεις στα δημόσια βάρη, ανάλογα με τις δυνάμεις τους».

Η διάταξη αυτή, αν και γενική, είναι τόσο σαφής ώστε δεν επιδέχεται παρερμηνεία. Οι πολίτες οφείλουν να καταβάλλουν φόρους ανάλογα με τις δυνάμεις τους. Το κράτος υποχρεούται να προσαρμόζει την φορολογία στις πραγματικές δυνάμεις των φορολογουμένων. Δεν επιτρέπεται... ούτε να τους υπο-φορολογεί, ούτε να τους υπερ-φορολογεί καθ’ υπέρβαση των πραγματικών τους δυνάμεων.

Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές

Εν τούτοις, από τα στοιχεία που έδωσε στην δημοσιότητα το Υπουργείο Οικονομικών, προκύπτει ότι μέσα στο πρώτο πεντάμηνο του 2014 δημιουργήθηκαν νέα ληξιπρόθεσμα χρέη προς το δημόσιο ύψους 5,2 δις ευρώ. Όπερ μπορεί να σημαίνει δύο τινά:

1. Ή ότι οι φορολογούμενοι που οφείλουν στο δημόσιο, αρνούνται συνειδητά να συμμορφωθούν και να ανταποκριθούν στις φορολογικές υποχρεώσεις τους.
2. Ή ότι κάποιοι φορολογούμενοι – και μάλλον αυτοί είναι οι περισσότεροι – δεν έχουν την δυνατότητα να ανταποκριθούν στις φορολογικές υποχρεώσεις τους.

Και στις δύο περιπτώσεις έχουμε παραβίαση της συνταγματικής επιταγής περί συνεισφοράς των πολιτών ανάλογα με τις δυνάμεις τους.

• Στην πρώτη περίπτωση, το δημοσιονομικό κενό που δημιουργείται από την άρνηση μερίδας των φορολογουμένων να καταβάλουν αυτό που τους αναλογεί, καλούνται τελικά να πληρώσουν οι συνεπείς φορολογούμενοι. Διότι το δημόσιο έχει προϋπολογίσει τι πρέπει να εισπράξει. Και όταν αυτό δεν εισπράττεται επειδή κάποιοι φορολογούμενοι δυστροπούν, στρέφεται κατά του συνόλου των φορολογουμένων για να καλύψει το κενό. Αυτό γινόταν πάντοτε. Έτσι επεβλήθησαν οι κατά καιρούς έκτακτες εισφορές, όπως η εισφορά αλληλεγγύης και το έκτακτο «χαράτσι» στα ακίνητα που τελικώς μονιμοποιήθηκαν. Επειδή κάποιοι αρνούνται να πληρώσουν αυτά που τους αναλογούν, καλούνται να ξαναπληρώσουν οι συνεπείς φορολογούμενοι καθ’ υπέρβαση αυτού που αναλογεί στις πραγματικές τους δυνάμεις.

• Στην δεύτερη περίπτωση, δηλαδή εκεί που υπάρχει πραγματική αδυναμία του φορολογουμένου να ανταποκριθεί στις φορολογικές του υποχρεώσεις, η παραβίαση της συνταγματικής επιταγής είναι άμεση και κραυγαλέα. Διότι όταν το κράτος απαιτεί από τον φορολογούμενο ποσά που δεν είναι σε θέση να συνεισφέρει, είναι προφανές ότι τον φορολογεί καθ’ υπέρβαση των δυνάμεων του. Και αυτό ισχύει κυρίως με την φορολογία ακινήτων, όπου η φορολογική υποχρέωση γεννάται ανεξαρτήτως του αν υπάρχει εισόδημα ή όχι και προσδιορίζεται βάσει των «αντικειμενικών» αξιών οι οποίες δεν έχουν καμία σχέση με την σημερινή πραγματικότητα. Ένας ιδιοκτήτης ακινήτου μπορεί να μην έχει κανένα εισόδημα και κανένα ποσό στην τράπεζα. Αλλά παρ’ όλα αυτά καλείται να καταβάλλει ως φόρο ποσά που δεν διαθέτει!

Δήμευση ιδιοκτησίας

Ακόμη, το Σύνταγμα (άρθρο 17) ορίζει ότι «η ιδιοκτησία τελεί υπό την προστασία του Κράτους». Και απαγορεύει ρητώς κάθε μορφή δημεύσεως:

«Κανένας δεν στερείται την ιδιοκτησία του, παρά μόνο για δημόσια ωφέλεια που έχει αποδειχθεί με τον προσήκοντα τρόπο, και πάντοτε αφού προηγηθεί πλήρης αποζημίωση που να ανταποκρίνεται στην αξία του απαλλοτριουμένου».

Σκεφτείτε τώρα το εξής παράδειγμα: Ένας ιδιοκτήτης ακινήτων καλείται να καταβάλλει κάθε χρόνο ως φόρο που φθάνει στο 1% της αντικειμενικής αξίας των ακινήτων του. Όμως η αντικειμενική αξία μπορεί σήμερα να είναι υπερδιπλάσια της πραγματικής. Και στα ακίνητα του να περιλαμβάνεται και το σπίτι που μένει, το οποίο δεν έχει καμία πρόθεση να πωλήσει. Έρχεται λοιπόν το κράτος και του ζητά να καταβάλλει κάθε χρόνο φόρο της τάξεως των 5, των 10, των 20 χιλιάδων ευρώ ή και περισσότερα, χωρίς να λαμβάνει υπ’ όψη αν αυτός έχει την δυνατότητα να καταβάλλει τέτοιον φόρο. Και εκείνος αναγκάζεται να εκποιήσει το ακίνητο του σε τιμή πολύ χαμηλότερη από αυτήν με την οποία τον φορολογεί η εφορία, η απλώς οδηγείται σε απόγνωση. Ερωτάται: Αν αυτό δεν είναι δήμευση, τι είναι; Ο πολίτης στερείται τμήμα της ιδιοκτησίας του κατά τρόπο κατάφωρα αντισυνταγματικό, χωρίς καμία αποζημίωση επί της πραγματικής αξίας της.

Καλό θα ήταν λοιπόν η Κυβέρνηση να εναρμονισθεί προς τις συνταγματικές επιταγές.

1. Πρώτον να φορολογεί τους πολίτες βάσει των πραγματικών τους δυνάμεων και
2. δεύτερον να μην τους δημεύει παρανόμως την περιουσία.

Κεντρικό άρθρο εφημερίδας "Εστία" στις 28 Ιουνίου 2014