Τοῦ Παναγιώτη Μποκοβοῦ
Καιρός μεταρρυθμίσεων, ὄχι ἁπλά γιατί τίς ζητοῦν οἱ ἑταῖροι-δανειστές, ἀλλά γιατί τίς χρειάζεται τό κράτος μας καί ἡ οἰκονομία του. Οἱ μεταρρυθμίσεις ἔπρεπε νά εἶχαν γίνει πρίν ἀπό δεκαετίες, χωρίς ἐξωτερική πίεση, ἀπό δυναμικές ἑλληνικές κυβερνήσεις πού θά ἔβλεπαν τό συμφέρον τῆς χώρας καί τοῦ λαοῦ. Ἀλλά ὅλες οἱ κυβερνήσεις μας ὑποτάσσονταν στό πολιτικό κόστος καί ἀπέφευγαν καινοτομίες καί ἀλλαγές πού δέν ἄρεσαν σέ ὀργανωμένες ὁμάδες συμφερόντων, σέ συντεχνίες ἤ στούς συνδικαλιστές, σπρώχνοντας ἁπλῶς τόν χρόνο καί ἀδιαφορώντας γιά τό μέλλον, ἀκόμη καί ἄν αὐτό ἦταν τό ἀμέσως κοντινό. Ἔτσι σήμερα ὑπάρχουν ἰσχυρές ὡρολογιακές βόμβες ἕτοιμες νά ἐκραγοῦν καί νά τινάξουν στόν ἀέρα τά πάντα, μέ πιό ἐπικίνδυνη τό ἀσφαλιστικό πρόβλημα, γιατί ἀφορᾶ ἐργαζόμενους καί συνταξιούχους, τό παρόν καί τό μέλλον.
Στίς δεκαετίες πού πέρασαν, ἄν κάποιοι ἀρχηγοί κομμάτων καί στελέχη μιλοῦσαν γιά μεταρρυθμίσεις τό ἔλεγαν γιά ἐπικοινωνιακούς λόγους καί ὄχι γιά νά τίς ἐφαρμόσουν. Ἀκόμη καί ἡ κυβέρνηση τοῦ Κων. Σημίτη, πού εἰλικρινῶς ἐπιχείρησε νά κάνει σωτήριες ἀλλαγές στό ἀσφαλιστικό, ἀναγκάστηκε νά ἐγκαταλείψει τίς καλές προθέσεις καί τά ὀρθά σχέδια, ὅταν ξεσηκώθηκαν οἱ συνδικαλιστές τοῦ ΠαςΟΚ καί ἀπείλησαν τόν σύντροφο-πρόεδρο. Ἄλλωστε σέ μία κρίσιμη ἐκλογική ἀναμέτρηση, τό ΠαςΟΚ εἶχε κατέβει μέ βασικό σύνθημα «μεταρρύθμιση παντοῦ» πού ἐκφραζόταν σέ γιγαντοαφίσες πού εἶχαν πλημμυρίσει τή χώρα καί ἔμεινε σέ αὐτές. Καί τό καθεστώς τῶν συνταγματαρχῶν πού ἐπιχείρησε τότε ἀναγκαῖες ἀλλαγές στό ἀσφαλιστικό, ἔκανε πίσω μόλις ἀντέδρασε ἡ ΟΤΟΕ, δηλαδή οἱ πρίγκιπες τῶν ἐργαζομένων, οἱ τραπεζικοί ὑπάλληλοι. Ἀλλά καί ἡ τρόϊκα πού προσπάθησε νά ἐπιβάλει πλεῖστες με ταρρυθμίσεις. Τά τελευταῖα χρόνια, πέτυχε λίγα, γιατί οἱ πάντες ἀντιδροῦσαν καί πρῶτοι οἱ ὑπουργοί.
Ἔτσι οἱ κυβερνήσεις τό μόνο πού κατάφεραν ἦταν νά ἐλαχιστοποιήσουν τά ἐλλείμματα μέ τίς ὁριζόντιες περικοπές μισθῶν καί συντάξεων, καθώς καί μέ τόν δραστικό περιορισμό τοῦ προγράμματος δημοσίων ἐπενδύσεων, καταστρέφοντας τή μεσαία τάξη καί βυθίζοντας τήν οἰκονομία στήν ὕφεση. Οἱ ἐργαζόμενοι στή χώρα μας καί δή οἱ συνδικαλιστές λατρεύουν τό status quo, τήν ἀδράνεια καί τήν ἀκινησία καί οἱ κυβερνήσεις μας εἶναι ψοφοδεεῖς καί ἄγονται καί φέρονται ἀπό τούς συνδικαλιστές, ἀντί νά καθοδηγοῦν στήν καινοτομία καί στόν ἐκσυχρονισμό αὐτούς καί τούς ἐργαζόμενους.
Ἑπομένως εἶναι ἐπαινετή ἡ προσπάθεια τῶν ἑταίρων μας, νά μᾶς ἐπιβάλουν σειρά μεταρρυθμίσεων, μέ κύριο μέσο ἐξαναγκασμοῦ τόν περιορισμό τῆς ρευστότητας πού στραγγαλίζει τράπεζες καί ἐθνική οἰκονομία. Εὐχάριστο τό γεγονός ὅτι ἡ σημερινή κυβέρνηση συμφώνησε καί δεσμεύτηκε νά παρουσιάσει δέσμη μεταρρυθμίσεων καί νά συνεργαστεῖ μέ τούς θεσμούς –ΕΕ, ΕΚΤ, ΔΝΤ– γιά τήν ὑλοποίηση καί ἐφαρμογή τους. Ἀνάμεσα στίς προτεινόμενες μεταρρυθμίσεις, εἶναι ἡ δημόσια διοίκηση, ἡ πάταξη τῆς φοροδιαφυγῆς καί τοῦ λαθρεμπορίου, ἡ καταπολέμηση τῆς διαφθορᾶς, τό ἀσφαλιστικό, οἱ ἰδιωτικοποιήσεις κ.ἄ. Κορυφαία καί ἀναγκαία μεταρρύθμιση, εἶναι ἡ ριζική ἀναμόρφωση τῆς δημόσιας διοίκησης, ἡ ὁποία πλέον εἶναι ἀνύπαρκτη καί ἀνεπαρκής γιά ἕνα σύγχρονο κράτος. Σήμερα ἐργάζονται σχετικά ἱκανοποιητικά, μερικοί σκληροί πυρῆνες στά ὑπουργεῖα καί γι᾽ αὐτό ἔχουμε τήν ψευδαίσθηση ὅτι λειτουργεῖ τό ἑλληνικό δημόσιο. Ὅμως ἡ δημόσια διοίκηση καί οἱ ποικίλες ὑπηρεσίες της, ἐκτείνεται σέ ὅλα τά γεωγραφικά διαμερίσματα τῆς χώρας καί πρέπει παντοῦ νά λειτουργεῖ σωστά καί ἱκανοποιητικά μέ γνώμονα τήν ἐξυπηρέτηση τῶν πολιτῶν. Τό ζητούμενο εἶναι ἡ ἄμεση παροχή πλήρων ὑπηρεσιῶν πού νά ἐπιλύουν σωστά τά προβλήματα τῶν πολιτῶν, μέ ταχύτητα, χωρίς τή μεσολάβηση κομματικῶν παραγόντων καί στοιχείων διαφθορᾶς, π.χ. μίζες, φακελάκια, γρηγορόσημα. Ἡ δημόσια διοίκηση πρέπει νά θεραπεύει ἀνάγκες, π.χ. ἄψογα νοσοκομεῖα, νά καθοδηγεῖ τούς πολίτες, π.χ. ἀγρότες, νά μορφώνει τά παιδιά μας μέ κατάλληλους ἐκπαιδευτικούς σέ σύγχρονα σχολικά κτίρια.
Ἡ δημόσια διοίκηση στή χώρα μας –κεντρικές καί περιφερειακές ὑπηρεσίες– ποτέ δέν λειτουργοῦσε ἀπολύτως ἱκανοποιητικά. Ἀλλά μέ τήν ἄνοδο τοῦ ΠΑΣΟΚ στήν ἐξουσία τό 1981, ἄρχισε ἡ συστηματική διάλυσή της γιά νά ἐπιβληθεῖ τό κομματικό κράτος.Καταργήθηκε ἡ ἱεραρχία, οὐσιαστικά ἡ ραχοκοκκαλιά τῆς δημόσιας διοίκησης, παραμερίστηκαν ἐγνωσμένης ἀξίας καί μεγάλης ἐμπειρίας διοικητικά στελέχη καί φυτεύθηκαν παντοῦ σέ ὅλες τίς κρίσιμες θέσεις μετακλητοί σύμβουλοι, συνήθως χωρίς προσόντα, ἀλλά πάντοτε μέ ἄγνοια τοῦ ἀντικειμένου, ἀφοῦ δέν εἶχαν δουλέψει γιά κάποια χρόνια στίς συγκεκριμένες ὑπηρεσίες. Παράλληλα μειώθηκαν οἱ διοικητικές καί πειθαρχικές ἁρμοδιότητες τῶν προϊσταμένων, ἐπῆλθε μία ἐσωτερική χαλάρωση πού ἐκφράστηκε καί μέ τήν οὐσιαστική παράδοση τῶν πειθαρχικῶν συμβουλίων στούς κομματικούς συνδικαλιστές. Ἡ διάλυση ὁλοκληρώθηκε μέ τή ρουσφετολογία, τήν ἀνοχή τῆς διοικητικῆς διαφθορᾶς πού συντηροῦσε ἡ πολιτική καί τόν διορισμό στρατιῶν ὑπαλλήλων, μειωμένων ἤ καί ἀνύπαρκτων προσόντων.
Ἡ χώρα χρειάζεται μία νέα δημόσια διοίκηση: μέ νέα στήν ἡλικία μορφωμένα στελέχη πού νά μήν ὑπερβαίνουν συνολικά τίς 250.000, μέ ἑλκυστικό μισθολόγιο, μέ συγκεκριμένους ὅρους ἐργασίας, μέ ἐποπτεία, συνεχῆ ἀξιολόγηση, ἀνεξάρτητα πειθαρχικά συμβούλια, συνεχῆ ἐπιμόρφωση, χωρίς γραφειοκρατία, χωρίς δυνατότητες διαφθορᾶς, χωρίς πολιτικές καί κομματικές παρεμβάσεις στό ἔργο τους, μέ ἀφοσίωση στήν ἐξυπηρέτηση τοῦ πολίτη. Ἀπαιτεῖται πάνω ἀπό ὅλα ἀνεξαρτησία, διαφάνεια, ἀποτίναξη τοῦ κομματικοῦ ζυγοῦ, μηδενική ἀνοχή ἀπό τούς πολιτικούς προϊσταμένους-ὑπουργούς στή διαφθορά καί πάταξη τῆς γραφειοκρατίας πού ὑποθάλπτει τή διοικητική διαφθορά. Δέν ξέρω ἄν θά ἀντέξει ὅλα αὐτά ἡ σημερινή κυβέρνηση –οἱ προηγούμενες δέν θά τά δέχονταν–, ἀλλά αὐτό εἶναι τό σύγχρονο μοντέλο δημόσιας διοίκησης. Γιατί ὅταν μιλᾶμε γιά μεταρρυθμίσεις, ἐν νοοῦμε τή λήψη ἐπώδυνων ἀποφάσεων καί μέτρων.
Για την αντιγραφή: Ιάσων
0 comments:
Δημοσίευση σχολίου