Άρτα, πορεία στο χρόνο, 1881-1941

Του Χαράλαμπου Γαλιάνδρα Αρτινού...

Την πορεία της Άρτας για μια εξηκονταετία μετά την απελευθέρωσή της από τον οθωμανικό ζυγό ιστορεί μέσα από τις σελίδες του φρεσκοτυπωμένου βιβλίου-λευκώματος "Άρτα 1881-1942" ο διακεκριμένος εκπαιδευτικός, περιβαλλοντολόγος, ερευνητής και συγγραφέας πολλών έργων Ελπιδοφόρος Ιντζέμπελης.

Ακαταπόνητος εργάτης της παιδείας και του πνεύματος, εραστής της ιστορίας του τόπου και των ανθρώπων του που έζησαν και ζουν γύρω από τον Αμβρακικό Κόλπο, από την Πρέβεζα έως το Μενίδι, τους αγκάλιασε με αγάπη, έσκυψε ευλαβικά πάνω απ΄αυτούς αναδεικνύοντας το πρόσφατο ιστορικό παρελθόν τους μέσα από άγνωστες ή λιγότερο γνωστές πτυχές, που φέρουν στο φως καταστάσεις και γεγονότα, μα προπαντός εικόνες, αδιάψευστα στοιχεία, που σημάδεψαν την πορεία της Άρτας και της γύρω περιοχής επί έξι κρίσιμες και σημαντικές δεκαετίες.
Στην Τρίτη κατά σειρά παρουσιαζόμενη δουλειά του για την ιστορούμενη περιοχή, μετά από τις επιτυχημένες του εκδόσεις "Κόπραινα, ταξίδι στη μνήμη" και "Μενίδι, τα καλύτερά μας χρόνια", ("Εντύπωσις» και CiviPress" αντίστοιχα, αμφότερα το 2008), μας ταξιδεύει στην όμορφη Άρτα, την τρίτη βυζαντινή πόλη της χώρας μας μετά τη Θεσσαλονίκη και το Μυστρά. Και μας ιστορεί όλα όσα μεσολάβησαν από την αποτίναξη του οθωμανικού ζυγού έως την κατάληψή της από τους Ιταλούς εισβολείς τον Απρίλιο του 1941.
Το βασικό ιστορικό τμήμα έχει αναλάβει και φέρει με επιτυχία εις πέρας ο Ελευθέριος Λ. Βέτσιος. Με λιτή και μεστή συγγραφική δεινότητα μας δίνει την πλήρη εικόνα της Άρτας κατά τα ιστορούμενα χρόνια, αντικειμενική και περιληπτική, απαστράπτοντα καθρέφτη της κοινωνικής ζωής του τόπου. Και αναδεικνύει όλες τις πλευρές που τη διαμόρφωσαν: πολεμική, πολιτική, οικονομική, κοινωνική, αναπτυξιακή. Και κάνει κτήμα μας όλα τα στρατιωτικά και διπλωματικά γεγονότα από την ανάκτηση των εδαφών μας στη Θεσσαλία και την Άρτα, την ολέθρια σύγκρουση του 1897, τα συντελεσθέντα κατά τους βαλκανικούς πολέμους, τα όσα μεσολάβησαν κατά τη διάρκεια του μεσοπολέμου, από το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου έως το 1939, τη νέα κατοχή της χώρας μας και τα πρώτα χρόνια της αντίστασης.
Παράλληλα αναδεικνύει όλα τα θέματα της εποχής που έχριζαν άμεσης αντιμετώπισης: οδοί πρόσβασης, μεταφοράς και προμήθειας, επισιτισμού, εμπορίου, ανοικοδόμησης, σύνθεσης πληθυσμού και αναγκαιότητας αλλαγής νοοτροπίας, εκπαίδευσης και διοργάνωσης. Για τις κοινότητες των Εβραίων και των Μωαμεθανών και βεβαίως για το σημαντικό πρόβλημα που προέκυψε με τους ακτήμονες καλλιεργητές και τους νεοτσιφλικάδες, το οποίο και αποτέλεσε προάγγελος του Κιλελέρ, καθώς και για τον τρόπο που αντιμετωπίστηκε από την κεντρική εξουσία.
Το βιβλίο κοσμούν σημαντικά κείμενα της περιγραφόμενης περιόδου με μαρτυρίες από ταξιδιωτικά και οδοιπορικά αφιερώματα από γνωστές πένες της εποχής, αλλά και νεότερες, που δημοσιεύτηκαν σε ντόπιες και αθηναϊκές εφημερίδες, ιστορήματα, βιβλία και λευκώματα.
Επίσης σπάνιες ανέκδοτες φωτογραφίες που ξαναζωντανεύουν μνήμες σε παλιότερους και παιδαγωγούν νεότερους και οι οποίες ήρθαν στο φως χάρη στη συστηματική αναζήτηση από τον ιστοριοδίφη συγγραφέα και ευγενικά παραχωρήθηκαν, οι περισσότερες απ΄το Ίδρυμα Ακτία Νικόπλις Πρεβέζης και το Μουσικοφιλολογικό Σύλλογο "Σκουφάς", καθώς και πολλές ιδιωτικές συλλογές.
Αξίζει πολλών και θερμών συγχαρητηρίων ο εκ Λέσβου καταγόμενος και εν Αθήναις γεννηθείς εκπαιδευτικός και συγγραφέας κ. Ελπιδοφόρος Ιντζέμπελης, ο οποίος ρίζωσε στο Μενίδι, δημιουργεί και προσφέρει τα μέγιστα τόσο στην παιδεία, όσο και στο περιβάλλον και την ιστοριογραφία του τόπου.

Καλέ μας Ελπιδοφόρε σ΄ευχαριστούμε, αν και με κάποια δόση ζήλειας, αφού ήρθες… να βάλεις τα γυαλιά σε πολλούς από τους ντόπιους δημιουργούς, οι οποίοι ούτε λίγοι είναι, ούτε ολίγιστοι.
Το καλό πόνημα κυκλοφορεί από τις εκδόσεις "Παρασκήνιο"