Στό χεῖλος τοῦ γκρεμοῦ…

Τοῦ Ἀθαν. Χ. Παπανδρόπουλου

Δέν γνωρίζουμε ποιά εἶναι τά δεδομένα πού ὁριοθετοῦν τήν «ἐθνική ὑπερηφάνεια» καί τήν «αἰσιοδοξία» περίπου ἑπτά Ἑλλήνων στούς δέκα, ἀλλά βλέπουμε ξεκάθαρα ἀπό τά διαθέσιμα στοιχεῖα ὅτι ἡ ἑλληνική οἰκονομία βρίσκεται στο χεῖλος τοῦ γκρεμοῦ. Σέ ἀντίθεση δέ μέ τό 70% τῶν συμπατριωτῶν μας, τό ἴδιο βλέπουν καί ὅλοι οἱ ξένοι οἰκονομικοί παρατηρητές καί ἀναλυτές, τονίζοντας ὅτι ἡ Ἑλλάδα ἔχει πρόβλημα καί μάλιστα πολύ σοβαρό. Ἐντυπωσιάζει, ἐπίσης, το γεγονός ὅτι, πέντε χρόνια μετά τά μνημόνια καί τίς δραματικές ὁριζόντιες περικοπές, ἀπό διαρθρωτικῆς πλευρᾶς ἡ χώρα ἔχει πάντα τά ἴδια προβλήματα –τά ὁποῖα, πλέον, ἀνάγονταιστήν φύση τῆς ἑλληνικῆς οἰκονομίας καί κοινωνίας.

Ἡ ἑλληνική ἀγορά ἔχει κυριολεκτικά παγώσει καί εἶναι ἀπορίας ἄξιον πῶς γνωστοί ὀργανισμοί καταγράφουν ἄνοδο τῆς καταναλωτικῆς δαπάνης, τήν ὥρα πού τό ὀργανωμένο λιανεμπόριο κάνει λόγο γιά αἰσθητή πτώση τοῦ τζίρου του. Τό ἴδιο ἰσχύει καί γιά τίς ἐπενδύσεις, οἱ ὁποῖες σπανίζουν καί βεβαίως ἐπηρεάζονται ἀπό τήν ἀβεβαιότητα πού ἐπικρατεῖ ὡς πρός τήν παραμονή τῆς ἑλληνικῆς οἰκονομίας στήν εὐρωζώνη.

Ἀπό τήν ἄλλη πλευρά, πῶς εἶναι δυνατόν τραπεζικοί κύκλοι νά ὁμιλοῦν γιά αἰσιοδοξία ὅταν, ἀπό τήν 1η Ἰανουαρίου καί μετά, ἔχουν φύγει ἀπό τίς τράπεζες κάπου 18-20 δισεκατ. εὐρώ, ἐνῶ εἶναι ἀνύπαρκτη ἡ ρευστότητα στήν διατραπεζική ἀγορά. Ἀκόμα χειρότερα, οἱ τράπεζές μας ἔχουν στά χέρια τους περί τά 9 δισεκατ. εὐρώ ἑλληνικά χαρτιά τά ὁποῖα δέν δέχεται πλέον ἡ Εὐρωπαϊκή Τράπεζα Ἐπενδύσεων, ὑποστηρίζοντας ὅτι στήν Ἑλλάδα ἀπό λόγια ὅλα πᾶνε καλά ἀλλά ἀπό μεταρρυθμίσεις δέν γίνεται τίποτα.

Ἡ θέση, ἔτσι, τῶν τραπεζῶν μας εἶναι δεινή καί ἀναρωτιέται κανείς ποιές ἐλπίδες γιά ἐπενδύσεις μποροῦν να ὑπάρξουν ὥστε νά προσδοκᾶται ἔξοδος ἀπό τήν κρίση.

Στό σημεῖο αὐτό θά πρέπει νά ὑπογραμμισθεῖ ὅτι δισεκατομμύρια ἐπενδύσεις ἔχουν κυριολεκτικά «κολλήσει» στά γρανάζια τοῦ Συμβουλίου τῆς Ἐπικρατείας –καί αὐτό σέ μία χώρα μέ 1.500.000 ἀνέργους. Σύμφωνα μέ πληροφορίες μας, μέσα σέ δύο ἑβδομάδες τό ΣτΕ ἀπέρριψε τά Προεδρικά Διατάγματα γιά δύο ἐπενδύσεις στήν Ἀττική – καί συγκεκριμένα τόν εἰδικό χωροταξικό σχεδιασμό (ΕΣΧΑΔΑ) γιά τόν Ἀστέρα Βουλιαγμένης καί σχέδιο γιά ἐμπορικό κέντρο στήν περιοχή τῆς Ἀκαδημίας Πλάτωνος. Καί στις δύο περιπτώσεις ἐμπλέκονται διεθνεῖς ὅμιλοι, οἱ ὁποῖοι τώρα καλοῦνται νά καταστρώσουν νέα χωροταξικά σχέδια, χωρίς νά εἶναι βέβαιοι πώς αὐτή τήν φορά θά λάβουν τις σχετικές ἐγκρίσεις. Κατά πληροφορίες, οἱ ἐκπρόσωποι τοῦ ἐπενδυτικοῦ σχήματος τοῦ Ἀστέρα εἶναι σφόδρα δυσαρεστημένοι, χωρίς νά ἀποκλείουν πλέον τό χειρότερο.

Ἀρνητικά ἐπιδρᾶ καί ἡ ὑπολειτουργία τοῦ Ταμείου Ἰδιωτικοποιήσεων (ΤΑΙΠΕΔ), προκειμένου νά ξεκαθαρίσει το κυβερνητικό μοντέλο γιά τήν ἀξιοποίηση τῆς κρατικῆς περιουσίας. Συμπληρωματικά σημειώνουμε ὅτι στό ἀνώτατο δικαστήριο βρίσκονται σήμερα πρός ἔγκριση ἄλλες δώδεκα μεγάλες ἐπενδύσεις πού ἀφοροῦν στήν ἀνάπτυξη παραθεριστικῶν συγκροτημάτων στήν Κρήτη, στήν Ἀργολίδα, στήν Ρόδο καί στήν Ἑρμιονίδα.

Μέσα σέ παρόμοιο περιβάλλον, τό νά περιμένει κανείς προσέλκυση κεφαλαίων γιά ἐπενδύσεις στήν Ἑλλάδα ἰσοδυναμεῖ μέ τήν ἀναζήτηση σταγόνος γλυκοῦ νεροῦ στον ὠκεανό. Καί ἡ κατάσταση γίνεται χειρότερη ὅταν διαπιστώνει κανείς μέ πόσο ρηχό καί χλευαστικό τῆς κοινῆς νοημοσύνης τρόπο ἡ κυβέρνηση, καί κυρίως ὁρισμένα μέλη της, ἀντιμετωπίζουν τίς συμφωνίες τῆς χώρας μέ τους ἑταίρους-δανειστές της, σέ ἄμεση συνάρτηση ἐπίσης και τούς εὐρωπαϊκούς θεσμούς.

Στό πλαίσιο αὐτῆς τῆς ἀλλοπρόσαλλης τακτικῆς καί με δεδομένη τήν κατά τόν ὑπουργό Οἰκονομίας «δημιουργική ἀσάφεια» τῶν προτάσεών του πρός τό Eurogroup, μποροῦμε νά εἴμαστε βέβαιοι ὅτι τό τελευταῖο στήν σημερινή συνεδρίασή του δέν θά πάρει καμμία οὐσιαστική ἀπόφαση γιά τήν χρηματοδότηση τῆς ἐπικινδύνως παραπαίουσας ἑλληνικῆς οἰκονομίας.

Ἔγκυρες πληροφορίες μας ἀπό τά θεσμικά κέντρα λήψεως ἀποφάσεων στήν εὐρωζώνη λένε ὅτι ὁ σκεπτικισμός παραμένει γιά τήν λίστα τῶν μεταρρυθμίσεων, παρά τήν αἰσιοδοξία τῆς ἑλληνικῆς πλευρᾶς. Κορυφαῖο στέλεχος τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἑνώσεως μᾶς ὑπογράμμισε ὅτι, ἐάν τό ἑλληνικό «μεταρρυθμιστικό» πακέτο δέν ἀλλάξει καί δέν ἐνσωματωθοῦν σέ αὐτό σοβαρές μεταρρυθμίσεις, τίς ὁποῖες ἀπό ἐτῶν ζηοῦν οἱ δανειστές μας, τότε ἡ κατάσταση θά πάρει ἄσχημη κατεύθυνση. Κυρίως δέ ἀπό τήν πλευρά τῆς χρηματοδοτήσεως, πού εἶναι σήμερα καί ἡ φλέγουσα προτεραιότητα για μία ἑτερόκλητη κυβέρνηση πού δέν θέλει νά …κυβερνήσει!

Κύριο μέλημα τῶν ἑταίρων εἶναι νά ὁλοκληρωθεῖ ἡ ἀξιολόγηση τῶν δημοσιονομικῶν μεγεθῶν τῆς χώρας, ὥστε τό Eurogroup νά ἔχει πλήρη εἰκόνα καί νά κάνει ἀνάλογες συστάσεις, ἀκόμα καί γιά μέτρα ἄμεσου εἰσπρακτικοῦ χαρακτήρα πού μέχρι τώρα δέν ἔχουν ἀναφερθεῖ. Ἔτσι, ἀπόφαση πού νά ἀποδεσμεύει δόσεις εἶναι πολύ δύσκολη γιά σήμερα καί τό γεγονός αὐτό θά φέρει τήν Ἑλλάδα ἀκόμα πιό κοντά στό χεῖλος τοῦ γκρεμοῦ.

Οἱ ἑταῖροι-δανειστές μας ἐπιμένουν ὅτι πρέπει ἀπαραιτήτως νά προχωρήσουν οἱ ἀποκρατικοποιήσεις, νά βρεθοῦν λύσεις γιά τό ἀσφαλιστικό καί νά ἀντιμετωπισθεῖ ὀρθολογικά τό καυτό θέμα τοῦ ἰδιωτικοῦ χρέους καί τῶν μή ἐξυπηρετούμενων δανείων. Ἴσως δέ, στήν παροῦσα φάση, αὐτή ἡ τελευταία ἀπαίτηση νά εἶναι καί ἡ πιό σοβαρή –γιατί, ὅπως καί στό παρελθόν ἔχουμε γράψει, ἡ λύση τῆς ἐπανεκκινήσεως τῆς ἑλληνικῆς οἰκονομίας εἶναι πιθανόν νά βρίσκεται στήν ἀντιμετώπιση τοῦ ἰδιωτικοῦ χρέους και ὄχι τόσο τοῦ δημοσίου.

Ὅμως, οἱ σοβαρές περί τήν ἑλληνική οἰκονομία προσεγγίσεις δέν δείχνουν νά εἶναι προτεραιότητα γιά τήν κυβέρνηση Τσίπρα. Τήν ἐνδιαφέρουν πολύ περισσότερο οἱ ἐσωτερικές ἐπικοινωνιακές διατυπώσεις, παρά ἡ σκληρή πραγματικότητα. Ὁ δέ ὑπουργός Οἰκονομικῶν, γιά προσωπικούς λόγους, ἐφαρμόζει τήν περίφημη ἀρχή τοῦ μάρκετινγκ «star principle», προφανῶς γιά νά κεφαλαιοποιήσει πολιτικό εὖρος ἐντός Ἑλλάδος καί ἀργότερα κάποιες καλές ἀμοιβές γιά ὁμιλίες ἐκτός.

Ὅλα αὐτά, ὡστόσο, ἀπομακρύνουν τίς προοπτικές ἐξόδου ἀπό τήν κρίση καί παράλληλα δίνουν τήν εὐκαιρία στήν κυβέρνηση νά κατασκευάσει διεθνοπολιτικά ἄλλοθι γιά νά ἐξαπατᾶ τήν κοινή γνώμη καί νά δημιουργεῖ σύγχυση. Ὅμως, σέ καμμία περίπτωση οἱ πρακτικές αὐτές δέν ἀπομακρύνουν τήν χώρα ἀπό τόν γκρεμό –στόν ὁποῖο ὁδηγήθηκε ἀπό συγκεκριμένες ἐπιλογές και ἀπό τούς ἐσωτερικούς της ἐχθρούς. Καί αὐτοί οἱ τελευταῖοι ἀποδεικνύονται ὑπεράριθμοι.

Εφημ. "Εστία" στις 09.03.2015

Για την αντιγραφή: Ιάσων