Λεωφόρος Στυλιανού Πατατούρκ;

Τούρκος εγώ κι εσύ Ρωμιός

κι εγώ λαός κι εσύ λαός

Εσύ Χριστό κι εγώ Αλλάχ

όμως κι οι δυό μας αχ και βαχ

Με λίγη αγάπη και κρασί

μεθάω εγώ, μεθάς κι εσύ

Πιες λίγο από το τάσι μου

αδέρφι και καρντάσι μου

Καρντάσι

(στίχοι: Πυθαγόρας)

Λεωφόρος Κεμάλ Ατατούρκ στην Θεσσαλονίκη; Ίνα τί εφρύαξαν οι λαοί της γης; Τί το τόσο περίεργο στην ελληνοτουρκική προσέγγιση που επιχειρεί ο επιχειρηματίας και επιχειρηματικός οινοποιός κ. Μπουτάρης, προσπαθώντας να ρίξει λίγο νερό στο κρασί του, για να το καταστήσει bon pour l’ Orient (πόσιμο για την Ανατολή); Μία στρατιωτική φυσιογνωμία της γείτονος χώρας είχε την γενέτειρά της, το σπίτι της, στην Θεσσαλονίκη. Γιατί να μην την τιμήσουμε τείνοντας για μία ακόμη φορά χείρα φιλίας στην Τουρκία;
Άλλωστε, είμαι απολύτως πεπεισμένος πως ο νεοεκλεγείς δήμαρχος της συμπρωτεύουσας, στα πλαίσια θεμελίωσης μιας ειλικρινούς ελληνοτουρκικής φιλίας, την οποία όλοι μας θα επιθυμούσαμε, έχει παράλληλα και την πρόθεση και την ικανότητα αδελφοποίησης της Θεσσαλονίκης με την Σμύρνη. Και είμαι το ίδιο σίγουρος πως στο βάθος του μυαλού του επιδιώκει να διασφαλίσει μιαν αντίστοιχη χειρονομία του "αδελφού" δημάρχου της. Θα ήταν πράγματι ευπρόσδεκτο να γίνει κανείς μάρτυρας μιας αμοιβαίας σύσφιξης χεριών με βάση την σύμμετρη συλλογιστική του "αδέρφι και καρντάσι μου", που επιδιώκει να επισφραγίσει με την λήθη ένα παρελθόν που και οι δυο λαοί θα ’θελαν να ξεχάσουν.
Η "Λεωφόρος Χρυσοστόμου Σμύρνης" στην Σμύρνη είμαι βέβαιος ότι είναι το βαθύτερο όνειρο και ο απώτερος στόχος της ρηξικέλευθης πρότασης Μπουτάρη, που δίνει κάτι για να πάρει κάτι, με βάση την λατινική αρχή του quid pro quo ή την ισοδύναμή της τουρκική, τού alişveriş, του γνωστού και σε μας ως "αλισβερίσι" (=δούναι και λαβείν, προερχόμενο από την σύζευξη του ρήματος almak που σημαίνει "παίρνω" και του αντισυμμετρικού ρήματος vermek που σημαίνει "δίνω πίσω, ανταποδίδω"). Είναι μια πρόταση που θα μπορούσε κανείς να χαρακτηρίσει ως καμουφλαρισμένο εθνικισμό, δεδομένου μάλιστα ότι και ο ίδιος δεν παραλείπει να μάς θυμίζει ότι εμπνευστής της πρότασής του, την οποία και έκανε πράξη στο παρελθόν στην Θεσσαλονίκη, δεν ήταν παρά ο εθνικιστής Ιωάννης Μεταξάς.
Εκείνο που ίσως θα έπρεπε να μάς προβληματίσει, με την επικρατούσα σήμερα ισλαμική αντικεμαλική ατμόσφαιρα στην Τουρκία, είναι το κατά πόσον μία "Λεωφόρος Κεμάλ Ατατούρκ" θα γίνονταν αποδεκτή ως φιλική χειρονομία και όχι ως μία συγκαλυμμένη πρόκληση. Φαντάζεσθε πώς θα το εξελάμβανε ο κ. Μπουτάρης αν η Τουρκία, ανταποδίδοντας τα ίσα στην Ελλάδα, ονόμαζε μια κεντρική λεωφόρο στην Σμύρνη, όχι "Χρυσοστόμου Σμύρνης", αλλά – κατ’ αναλογίαν του τιμώμενου στρατοκράτη της – με το εφάμιλλο "Λεωφόρο Στυλιανού Πατακού";
Τί θα λέγαμε τότε για τον πρώτο πολίτη (και όχι πωλητή;) της συμπρωτεύουσας;
Ο Τούρκος γουστάρει δήμαρχο Μπουτάρη; Ή μήπως "άντε και . . . καλά κρασιά";

Χρίστος Γούδης