"Πιο μεγάλη ανάγκη να βγεις από το λήθαργο..."

Δυστυχισμένε μου λαέ, καλὲ κι’ ἀγαπημένε,

πάντα εὐκολοπίστευτε καὶ πάντα προδομένε

Διονύσιος Σολωμός

Γράφει ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΝΑΚΟΣ,
Σκηνοθέτης - Ηθοποιός

Σοὺ ὑποσχέθηκαν μία ἄνετη καὶ ἀσφαλῆ ζωὴ καὶ στὴ γενιά σου καὶ στοὺς ἀπογόνους σου. Τελικά σὲ πετάξανε «χωρὶς περίσκεψη, χωρὶς αἰδὼ» νὰ ζεῖς καὶ νὰ πορεύεσαι σὲ δυστυχία, ποὺ μέρα μὲ τὴ μέρα θὰ μεγαλώνει γιὰ νὰ καταλήξεις ἐθνικὰ ἀπελπισμένος καὶ ἀνίκανος ν’ ἀντιδράσεις. Ἔτσι ἀπελπισμένο καὶ ἀνίκανο θὰ σὲ ἀλέθουν μέσα στὴ χώρα σου, ποὺ πιὰ σὰν χώρα σου καθόλου δὲν θὰ μοιάζει. Καθημερινὰ θὰ σ’ ἀγνοοῦν, θὰ σὲ παραπετᾶνε καὶ θὰ ποδοπατοῦν κάθε ἀξία, κάθε πνευματικότητα καὶ κάθε μεγαλεῖο του πολιτισμοῦ, ποὺ μέσα του γαλουχήθηκε ὁ σεβασμὸς πρὸς τὴν ἀνθρώπινη ζωὴ ὡς αὐταξίας.

Κι ἔχεις γι’ αὐτή σου τὴν κατάντια, τὴν ἴδια εὐθύνη ποὺ ἔχουν καὶ οἱ σοβαροφανεῖς ἀνόητοι, ποὺ κυβερνοῦν τὴ χώρα σου καὶ συντρίβουν συνειδήσεις. Πιὸ θαρραλέος πρέπει νὰ φανεῖς νὰ μὴν σὲ γονατίσουν οἱ φοβισμένοι καὶ ἀνίκανοι, ποὺ χρόνια τώρα πᾶνε νὰ συντρίψουν κάθε συνεκτικὸ δεσμὸ τῆς κοινωνίας. Ν’ ἀποσαθρώσουν τὸν κοινωνικὸ ἱστὸ καὶ νὰ σ’ ἀφήσουν αἰωρούμενο στὸ χάος ἢ νὰ σὲ βάλουν σὲ Μονάδες Ἐντατικῆς Θεραπείας καὶ νὰ σ’ ἀφήσουν ἐγκαταλειμμένο νὰ πεθάνεις, γιὰ νάρθουν μπόγιες ἀλλοδαποὶ νὰ σὲ πετάξουν στὶς χωματερές.

Τέτοιες συνθῆκες ποὺ κατασκευάστηκαν δὲν ἔγιναν ἐρήμην σου. "Προστάτες" σὲ προστάτευσαν ποτέ σου νὰ μὴν νοιώσεις τὸν ἠθικό σου ἐκπεσμό. Ὡς ποὺ στὸ χάος ποὺ σὲ ὁδήγησαν νὰ μὴν μπορεῖς νὰ ἀντιδράσεις.

Τώρα ποὺ κρεμασμένος αἰωρεῖσαι, γιὰ νὰ γλυτώσεις ἀπ’ τὴν ἄβυσσο, ἀνάγκη νὰ σκεφτεῖς τί νόημα εἶχε καὶ πὼς καὶ ποὺ σ’ ὁδήγησε ἡ προστασία τῶν προστατῶν, καὶ κυρίως ἀπὸ τί σὲ προστατεύσανε. Σὲ προστάτευσαν ἀπ’ τὸ στοχασμὸ τὴ σκέψη καὶ τὸ ὅραμα. Σοὺ δώσανε νὰ δαπανᾶς ἀλόγιστα σ’ ἐφήμερα καὶ ἄχρηστα ὑλικὰ, γιὰ νὰ μὴ συναπαντηθεῖς μὲ τὶς μεγάλες, τὶς ἀληθινὲς ἀξίες ποὺ ὁ πολιτισμὸς καὶ ἡ πνευματικότητα τῆς χώρας σου ἔχει γεννήσει. Σ’ ἔμαθαν νὰ παρανομεῖς χωρὶς νὰ τιμωρεῖσαι κι’ οὔτε ἀναλογίστηκες ποὺ βγάζει αὐτὸς ὁ δρόμος.

Τί σημασία ἔχει ὁ αὐτοέλεγχος, ποτὲ δὲν θὰ τὸ μάθεις μία καὶ σὲ μάθαν ἔτσι· νὰ μεταθέτεις δηλαδὴ τὴν κάθε σου εὐθύνη στοὺς ἄλλους. Ἐχλεύασαν καὶ συνεχίζουν νὰ χλευάζουν, τὴν ποίηση, τὸ θέατρο, τὶς τέχνες ποὺ θωρακίζουν, ποὺ στεριώνουν συνειδήσεις καὶ σὺ τοὺς ἀκολούθησες στὸ χλευασμό, στὴν ἀπαξίωση. Σοὺ δώσανε νὰ παίξεις μὲ αὐτεπίστροφα καὶ τώρα ἀπορεῖς ποὺ ἔρχονται καὶ πέφτουν ἀνελέητα ἐπὶ τῆς κεφαλῆς σου.

Θὰ χάσεις ὅσα κέρδισες ἄκοπα κι’ ἀπερίσκεπτα ἀπ’ τοὺς "κουτόφραγκους" καὶ πάντα θάχουνε τὸ φταίξιμο καὶ τὴν εὐθύνη ἄλλοι. Κι’ οὔτε θ’ ἀναλογιστεῖς, μέσα στὸν ἄκρατο λαϊκισμὸ ποὺ σ’ ὁδηγήσανε, ποὺ πῆγε καὶ ποὺ χάθηκε "ἡ ἰσχυρὴ Ἑλλάδα", γιατί ποτέ σου δὲν θὰ δυνηθεῖς νὰ θέσεις τὸ ἐρώτημα πώς χάθηκε.

Πίστεψες ἄκριτα ὅσους κατὰ καιροὺς γέμισαν καὶ γεμίζουν μὲ σκουπίδια τὸ κεφάλι σου. Θυσίασες σ’ ἐφήμερες φτηνές, μικρὲς ἀξίες πού σου προσφέραν ἀφειδῶς πολιτικάντηδες ἀπατεῶνες, κι’ ἔχασες τὶς μεγάλες τὶς αἰώνιες. Καὶ τώρα, δύσκολα θὰ ξαναβρεῖς τὰ μονοπάτια ποὺ μποροῦν νὰ σ’ ὁδηγήσουν νὰ συναντήσεις τὴν ψυχή σου, πού σου πήρανε μὲ ὑποσχέσεις καὶ μὲ λόγια κάλπικα, μίας λογικῆς παράλογης καθημερινῆς χρήσης, γυαλιστερῆς καὶ κούφιας. Σ’ ἔμαθαν ἐπιπόλαια-ἐπιφανειακὰ νὰ κρίνεις, ὥστε πο­τὲ νὰ μὴν μπορέσεις νὰ συγκρίνεις, νὰ διακρίνεις καὶ νὰ κατακρίνεις, ὅσους σὲ μάθαν ἔτσι.

Ἄβολα τώρα ἀ­κο­λουθεῖς αὐ­τοὺς ποὺ σ’ ὁδηγοῦνε σὲ δρόμους ποὺ δὲν ἔχουν γυρισμό.

Ἀνάγκη νὰ ἀναλογιστεῖς τὸ ἔχει σου ποὺ χάνεται· ἀνάγκη ν’ ἀναλογιστεῖς πὼς καὶ γιατί στὸ παίρνουν καὶ σ’ ὁδηγοῦνε στὸ χαμό.

Μὰ πιὸ μεγάλη ἀνάγκη νὰ βγεῖς ἀπὸ τὸ λήθαργο. Νὰ ξαναβρεῖς τὸ δρόμο σου. Γίνε ἐσὺ ὁδηγητής.

Γιατί ν’ ἀφήσεις νὰ σὲ ὁδηγοῦν ἀπατεῶνες καὶ προδότες, ποὺ κλέβουν καὶ ποδοπατοῦν ἰδανικὰ κι ἀξίες ποὺ σ’ ἔθρεψαν καὶ σὲ ἀνάδειξαν πνευματικὸ ὁδηγητὴ τῆς οἰκουμένης γιὰ αἰῶνες;

Ἀναλογίσου ποιοὺς καὶ πὼς καὶ πόσους ἀπατεῶνες καὶ κομπιναδόρους κατὰ καιροὺς ἐπίστεψες κι’ ἀνάδειξες νὰ διαφεντεύσουν τὶς τύχεις, τὴν ἀνάπτυξη καὶ τὴν ψυχή σου.

Ἀναλογίσου πὼς καὶ πόσο σούδωσαν νὰ ξοδεύεις ἄσκοπα σὲ ἄχρηστα ἢ εὐτελῆ, καὶ πὼς κοιμήσανε τὸ πνεῦμα σου καὶ τορπιλήσαν τὴν ψυχή σου.

Τὸ πνεῦμα σου καὶ τὴν ψυχή σου νὰ ξανάβρεις. Νὰ νοιώσεις πὼς τὴν ἀτιμωρησία ἐσὺ τὴν καθιέρωσες κι’ ὅσους ἐθαύμασες κι ἀνέδειξες.

Τώρα περιδεὴς κι ἐγκλωβισμένος στὶς φοβίες ποὺ καλλιεργοῦν γιὰ νὰ σὲ γονατίσουν, μὲ τὰ γεωπολιτικὰ παιχνίδια στὴ Μεσόγειο καὶ τὴν ἀδυναμία ν’ ἀξιώσεις τὴν ἐκμετάλλευση καὶ τὴν ἀνάπτυξη τῶν πλουτοπαραγωγικῶν πηγῶν τῆς χώρας σου, πάλι θὰ σὲ γελάσουν, πάλι θὰ σὲ φοβίσουν περισσότερο. Ἔτσι ὥστε νὰ σκύψεις τὸ κεφάλι καὶ νὰ μὴν ἀξιώσεις ὅσα ἡ φύση σούδωσε ὡς πλούσια δῶρα.

Σὲ καθηλώνουν οἰκονομικά, γιὰ νὰ σὲ κάνουν ἀδύναμο καὶ φοβισμένο σὰν τοὺς ἴδιους. Νὰ μὴν μπορεῖς ν’ ἀνορθωθεῖς, νὰ μὴν μπορεῖς νὰ ἀνακτήσεις τὸν ψυχισμὸ καὶ τὴν πνευματικότητά σου. Αὐτὰ τὰ πιὸ πολύτιμα δῶρα μέ τά οποία σὲ προίκισε ἡ χώρα σου καὶ ὁ πολιτισμός της, αὐτὰ ἂν χάσεις χάθηκες! Ὅποια κι’ ἄν σου κουρσέψουν ὑλικά, τίποτα δὲν σοῦ ἅρπαξαν ἂν τὴν ψυχή σου καὶ τὸ πνεῦμα σου κρατᾶς ὄρθια κι’ ἀκοίμητα. Γιατί καθὼς ἔλεγε ἕνας καλός μου φίλος: "Οἱ ἰδέες εἶναι ἀπ’ τὰ πιὸ δυνατὰ κι ἄφθαρτα ὑλικά".

Ἂν ξαναβρεῖς τὸ πνεῦμα σου καὶ τὶς ἰδέες πού σου ρήμαξαν, τότε θὰ ἀναγεννηθεῖς κι ὁδηγητὴς θὰ γίνεις. Ἀλλιῶς στὰ τάρταρα, στὰ τάρταρα. Σὲ ἀφιλόξενους γιαλοὺς ποὺ βράχια θαλασσοδαρμένα αἰχμηρὰ τὶς σάρκες σου θὰ γδέρνουν.