Τρίτη 25 Αυγούστου 2015

Οι αμείλικτοι αριθμοί και η πιθανή εκτροπή

Η ελληνική οικονομία οδεύει προς πραγματικό αφανισμό. Όσο η κυβέρνηση θα διαλέγεται περί του σεξ των αγγέλων, τόσο η λαϊκή οργή θα ανεβαίνει –και ο δρόμος προς την εκτροπή θα ανοίξει.

Όσο η κατάσταση ξεφεύγει, ποσοτικά και ποιοτικά, από τα χέρια του πρωθυπουργού, ακόμα και αν ο ίδιος έχει την καλή θέληση να αποφύγει τα χειρότερα, ίσως τελικά αυτό καταστεί εξαιρετικά δύσκολο. Είναι δε πολύ πιθανόν να έχει υποτιμήσει και ο ίδιος τις δυνάμεις της ανωμαλίας, οι οποίες, όπως κατ' επανάληψη έχουμε τονίσει, δεν ανήλθαν στην εξουσία για να φύγουν. Όταν κάποιοι άνθρωποι που πιστεύουν στον ολοκληρωτισμό δηλώνουν πως δεν αποτελούν παρένθεση εξουσίας, εννοούν πολύ περισσότερα από αυτά που νομίζει ότι καταλαβαίνει ένας δημοκρατικός πολίτης. Οι καιροί λοιπόν είναι κρίσιμοι.

Αμέσως μετά την αναγγελία του δημοψηφίσματος, υπογραμμίζαμε από τις στήλες αυτές ότι η οικονομία όδευε προς ανήκεστο βλάβη και ο κοινωνικός ιστός κατέρρεε. Αριθμοί, που προκαλούν ίλιγγο πλέον, πείθουν ότι μέσα σε έξι μήνες η Ελλάδα υπέστη πραγματική οικονομική συντριβή.

Ταυτοχρόνως, όμως, έχουν ανοίξει και πόρτες για αυταρχική διακυβέρνηση από ένα κυβερνητικό σχήμα που ανά πάσα στιγμή μπορεί να προκαλέσει τέτοια λαϊκή οργή ώστε η βία να είναι το μόνο μέσο σωτηρίας του –και κάποιοι παίζουν με αυτό το μοτίβο.

Κατ΄ αρχήν, όπως προκύπτει από τα διαθέσιμα στοιχεία, τους τελευταίους μήνες πέρα από το επίσημο ελληνικό χρέος είναι εντυπωσιακή και η άνοδος του «αόρατου χρέους» μας στο διευρωπαϊκό σύστημα πληρωμών Target2, στο οποίο η χώρα οφείλει σήμερα πάνω από 90 δισεκατ. ευρώ, έναντι 49 δισεκατ. τον περασμένο Δεκέμβριο. Αυτό το περίφημο σύστημα Target2 (Trans-European Automated Real-Time Gross Settlement Express Transfer System) είναι μία ενιαία τεχνική πλατφόρμα που παρέχεται από τις κεντρικές τράπεζες της Γερμανίας, της Γαλλίας και της Ιταλίας για τον διακανονισμό πληρωμών μεταξύ των κρατών μελών του ευρωσυστήματος.

Στο πλαίσιο αυτό, τα χρέη της Τράπεζας της Ελλάδος προς το σύστημα οδεύουν, όπως προείπαμε, σε πάνω από 90 δισεκατ. ευρώ και αποτελούν πραγματική πυρηνική βόμβα για την χώρα και την ευρωζώνη. Αυτήν που θέλησε να πυροδοτήσει ο κ. Γ.Βαρουφάκης για να εκβιάσει την Γερμανία και την Ευρωπαϊκή Ένωση –πλην όμως, τελικά, με τους κεφαλαιακούς ελέγχους που προκάλεσε, «έκαψε» την χώρα.

Προφανώς δε αυτός ήταν και ο λόγος που ήθελε να δημιουργήσει μία παρατράπεζα στην Ελλάδα, σπάζοντας και το τραπεζικό απόρρητο με τους «πειρατές» που είχε στρατολογήσει. Όπως ήδη γράψαμε, υπήρχε σχέδιο πραξικοπήματος στην χώρα –το οποίο, όσο η κυβέρνηση αυτή παραμένει στην εξουσία, απλώς βρίσκεται στο ψυγείο. Με άλλα λόγια, κατά την εκτίμησή μας, οι κίνδυνοι εκτροπής έχουν ασφαλώς μετριαστεί, αλλά δεν έχουν εκλείψει.

Από την άλλη πλευρά, η οικονομική συντριβή του εξαμήνου μόνον ζοφερές σκέψεις τροφοδοτεί. Πιο αναλυτικά, από τον περασμένο Δεκέμβριο που η χώρα εισήλθε σε προεκλογική περίοδο, συνέβησαν τα εξής:

  • Οι τραπεζικές καταθέσεις μειώθηκαν κατά 40 δισεκατ. ευρώ, με αποτέλεσμα να καταστεί αδύνατη η στοιχειώδης χρηματοδότηση της οικονομίας και η πραγματοποίηση ακόμα και επενδύσεων συντηρήσεως.
  • Η χρηματιστηριακή αξία των τραπεζών μας έπεσε πάνω από 20 δισεκατ. ευρώ, συνοδεύτηκε δε από έξοδο μετόχων και πλήρη απαξίωση των θυγατρικών που οι τράπεζές μας είχαν εκτός Ελλάδος. Οι δε γελωτοποιοί που κάνουν λόγο για την «προστασία» της εθνικής περιουσίας, ας μάς πουν –αν μπορούν να δουν πιο μακρυά από την γελοιότητά τους– πόση είναι σήμερα η συνολική κεφαλαιοποίηση του Χρηματιστηρίου Αξιών Αθηνών...
  • Η οικονομική ζημιά που υφίσταται η χώρα από την περιορισμένη τραπεζική δραστηριότητα εγγίζει τα 2 δισεκατ. ευρώ την ημέρα, με την Ελλάδα να χάνει την μία μετά την άλλη αγορές του εξωτερικού. Έλληνες εξαγωγείς άμεσων καταναλωτικών αγαθών μάς είπαν ότι, λόγω της αδυναμίας τους να εισάγουν υλικά συσκευασίας, αδυνατούν να πραγματοποιήσουν εξαγωγές και έτσι εκτοπίζονται από τα ράφια μεγάλων λιανεμπορικών αλυσσίδων της Ευρώπης και της βόρειας Αμερικής.
  • Η αδυναμία, με την σειρά της, πραγματοποιήσεως εξαγωγών και εισαγωγών οδηγεί στα ύψη και το μεταφορικό κόστος εξαγώγιμων ελληνικών προϊόντων, δεδομένου ότι φορτηγά αυτοκίνητα είναι υποχρεωμένα να κάνουν δρομολόγια χωρίς φορτίο.
  • Η αβεβαιότητα έχει ρίξει σε χαμηλά επίπεδα και τις λιανικές πωλήσεις, με άμεση συνέπεια την δραματική ύφεση στο εμπόριο, που ταυτοχρόνως πλήττει και την παραγωγή μικρομεσαίων κυρίως επιχειρήσεων. Δεν προκαλεί έτσι καμμία έκπληξη η φυγή ελληνικών επιχειρήσεων εκτός Ελλάδος και κυρίως σε χώρες με ευνοϊκά φορολογικά καθεστώτα.
  • Προβληματικές παραμένουν σε μεγάλο βαθμό οι ηλεκτρονικές συναλλαγές των Ελλήνων καταναλωτών που χρησιμοποιούν πλαστικό χρήμα με το εξωτερικό, παρά την μερική άρση των περιορισμών που προβλέπονται στην τελευταία ΠΝΠ.
Αν και για τις συναλλαγές με πιστωτικές, χρεωστικές ή προπληρωμένες κάρτες καθορίστηκε, για το πρώτο αυτό διάστημα, ημερήσιο όριο από 300.000 ευρώ για κάθε μία από τις συστημικές τράπεζες, τα εμπόδια παραμένουν καθώς και το όριο εύκολα προσεγγίζεται. Το μεγαλύτερο όμως εμπόδιο είναι ότι πολλές πλατφόρμες και εταιρείες του εξωτερικού συνεχίζουν, με απόφασή τους και μετά την επιβολή των capital controls στην Ελλάδα, να μην δέχονται ελληνικές κάρτες.

Στην πράξη, γνωστές ξένες διαδικτυακές πλατφόρμες και εμπορικές εταιρείες –όπως η Amazon, η Apple, η Google, το eBay και άλλες– ακόμη δεν έχουν αποφασίσει να κάνουν δεκτές κάρτες που έχουν εκδοθεί στην χώρα μας λόγω των capital controls, ενώ οι υπηρεσίες της Paypal –της διεθνούς πύλης ηλεκτρονικών πληρωμών, μέσω της οποίας διεκπεραιώνονται μεταφορές χρημάτων– δεν είναι πλέον δυνατές στην Ελλάδα, αν και γίνεται γνωστό πως είναι εφικτή η πίστωση των λογαριασμών Ελλήνων χρηστών από τραπεζικούς λογαριασμούς που διατηρούνται στο εξωτερικό. Έτσι, όπως έχουμε ήδη επισημάνει, επισημοποιείται η περιθωριοποίηση της ελληνικής οικονομίας, σε μία εποχή όπου η τόνωση της εξωστρέφειάς της θα έπρεπε να είναι ύπατος εθνικός στόχος –από τον οποίο απέχουμε πολύ.

Με βάση λοιπόν τις παραπάνω εξελίξεις, το συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι, για να αποφευχθεί η βύθιση του πλοίου Ελλάς, απαιτείται παλλαϊκή κινητοποίηση –η οποία δεν φαίνεται στον ορίζοντα. Η κυβέρνηση ασχολείται περισσότερο με τα ιδεολογικά της προβλήματα, παρά με την διακυβέρνηση της χώρας. Αντί να νομοθετεί εδώ και τώρα ριζικές διαρθρωτικές αλλαγές, την απασχολεί περισσότερο η προστασία του πελατειακού κράτους.

Την ίδια στιγμή, οι άνθρωποι του ζόφου και του ολοκληρωτισμού είναι πανέτοιμοι για τα χειρότερα. Πιθανότατα δε η αφορμή της εκτροπής να τούς δοθεί όταν το πλοίο θα έχει πιάσει πάτο. Κάπου μετά τα, έστω και μετρημένα, μπάνια του λαού...

0 comments:

Δημοσίευση σχολίου