Το νέο ΠΑσοΚ γέρασε πολύ γρήγορα...

Πατήστε για μεγέθυνση

Του Δημήτρη Α. Σεβαστάκη
Ζωγράφου, επ. καθηγητή ΕΜΠ.

Φορτωμένο την πολιτική αποτυχία, και με τεράστιο έλλειμμα πίστης ή έστω ιδεολογικής ψευδαίσθησης, θα θρυμματιστεί σε μια ηττοπαθή και φυγόκεντρο ενότητα.

Αλλωστε η επόμενη μέρα έχει έρθει νωρίτερα από την προηγούμενη, φτιάχνοντας ένα στρόβιλο μαύρου και ακατανόητου πολιτικού χρόνου. Η αποκάλυψη του Στρος-Καν, για την έκκληση του Παπανδρέου στο ΔΝΤ, αμέσως μετά την εκλογή του 2009, (σχετικό θέμα) δείχνει πόσο σχεδιασμένη ήταν η χρεοκοπία και πόσο μεθοδευμένη η πολιτική διαχείρισή της. Η αναδιανομή που συντελείται, δεν μπορούσε να είναι λιγότερο βίαιη. Η πολυετής κούφια ανάπτυξη έφερε τη συμπαγή χρεοκοπία, αλλά και συνέθεσε έναν πολιτικό αέρα πάνω στον οποίο νομιμοποιήθηκαν οι γνωστές και ατιμώρητες παραβάσεις: χρηματιστήριο, δανειοληψία, ολυμπιακές μαφίες, προμήθειες και μίζες.

Η κρίση όμως δεν είναι η επιτομή όλων αυτών των στρεβλώσεων, ούτε βεβαίως η παραγωγική και οργανωτική ανάταξη της ελληνικής πραγματικότητας. Η κρίση είναι το αφηγηματικό και ηθικό σχήμα για να διαλυθούν οι κοινωνικές αντιστάσεις, να ρευστοποιηθούν οι μορφές πίστης και πάλης, να αποκρυβούν οι αιτίες, να μη συνταχθούν οι λύσεις. Η κρίση είναι το εμπράγματο στρατήγημα για τη συλλογική παράλυση. Κι όμως. Δεν μπορεί να γευματίσει απερίσπαστος και συγκεντρωμένος ο Πρωτόπαπας, δεν μπορεί να είναι ήσυχος στην κρύα και αλύγιστη βεβαιότητά του ο Ρέππας. Δεν μπορεί καν ο Γιώργος Παπανδρέου να εκφωνήσει τα αμέριμνα αγγλικά του. Οι πολίτες αντιδρούν, θυμώνουν, γίνονται απρόβλεπτοι, φοβίζουν. Η φυγή μοιάζει αναπότρεπτη. Λογικό, εφ' όσον προϋπήρξε η φυγή του ΠΑΣΟΚ από τον πολιτικό τόπο του, από τα ιστορικά του περιεχόμενα, από τη δυνατότητά του να ισορροπεί την πολιτική σκηνή, να εκτονώνει δομικές ανισότητες. Βεβαίως το ΠΑΣΟΚ δεν παρήγαγε το μεγάλο αντίθετα, εξοικείωσε με το μικρό, αφομοίωσε και ακύρωσε τις ποιότητες σε έναν γκρίζο μέσο όρο, αλλά είχε τουλάχιστον την επιδεξιότητα να αμβλύνει αντιθέσεις αφού δεν έπαιρνε την ευθύνη να λύνει αντιφάσεις.

Ο Γιώργος Παπανδρέου διάλεξε να κάψει την υστεροφημία του, να μην επενδύσει στο μέλλον, άλλαξε τους ηθικούς όρους του πολιτικού χρόνου του. Κανένα αύριο. Κανένα χθες. Εδώ και τώρα. Καμιά ιστορία, καμιά αντίσταση, εξαγνισμός στα ύδατα ενός τελεστικού, παροντικού και ασπόνδυλου καπιταλισμού. Τα φοβισμένα συναισθηματικά και ηθικά τεχνάσματα του Παπουτσή, ότι ο Παπανδρέου «ως Παπανδρέου δεν εγκαταλείπει», δεν μπορούν να εμποδίσουν τη σαρωτική φυγή, εφ' όσον ήδη έχει υπάρξει η πολιτική εκκένωση. Ολόκληρη η κυβέρνηση δουλεύει σαν να ζει μια τελευταία μέρα. Σαν να μην υπάρχει αύριο. Χωρίς αποτελεσματικότητα, χωρίς συνεργατική σκέψη, χωρίς επαφή με τον κόσμο, χωρίς στοιχειώδη λογική, με ανύπαρκτο σχέδιο. Στη θέση της λειτουργικής απόφασης μια, τάχα μου, ανορθωτική εξυγιαντική ρητορική που κρύβει τσαπατσουλιές, ανασφάλειες, προχειρότητες και ρετούς σε ένα κοινωνικό δέρμα που ζαρώνει και σκάει. Ενδεικτικό: Π-80. Αλήθεια τι σημαίνει; «Πολυτεχνείο 80» ή «ΠΑΣΠ 80»;

Μικρό ερώτημα. Η ΠΑΣΠ είναι το εφαρμόσιμο Πολυτεχνείο. Ούτε οι αυτοπεριχαρακώσεις της ΚΝΕ ούτε οι χαώδεις ναρκισσισμοί του Ρήγα ούτε οι σεχταριστικές φιλαρέσκειες των εξωκοινοβουλευτικών. Απλά και λιτοδίαιτα. Εξουσία και αυτοαναπαραγωγή. Σ' αυτή την πολιτική κουλτούρα επενδύει ο πραγματιστής, διαισθητικός και αποφασισμένος Ραγκούσης, τώρα που πρέπει να στηθεί η επόμενη μέρα. Προβλέποντας ή πιθανολογώντας τη φυγή του Παπανδρέου, σκέφτεται το χαώδες μετά. Και δουλεύει. Είναι άλλωστε το μόνο αύριο που μπορεί να υπάρξει έτσι όπως έχουν στήσει την παρτίδα. Ενα τωρινό αύριο, σαν κι αυτό που τέλειωσε τη χώρα, που διέσυρε την πρόσφατη δημοκρατική της ιστορία και εξαφανίζει το ΠΑΣΟΚ από το χάρτη των προοδευτικών δυνάμεων.