Γράφει ο ΣΠΥΡΟΣ ΕΡΓΟΛΑΒΟΣ,
Δυο καίριες πολιτικές παρεμβάσεις από πρόσωπα που πρωταγωνίστησαν –και εξακολουθούν να πρωταγωνιστούν– στο δημόσιο βίο της χώρας, δεν έγιναν, δυστυχώς αφορμή –όπως θα έπρεπε– για ένα ουσιαστικό προβληματισμό γύρω από την τραγική κατάσταση στην οποία βρίσκεται η χώρα μας.
Η πρώτη παρέμβαση έγινε από τον πρώην πρόεδρο της Βουλής και γνωστό κυβερνητικό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ, τον Απόστολο Κακλαμάνη. Παίρνοντας αφορμή από τον τρόπο με τον οποίο οι Αμερικανοί αντιμετώπισαν τον πανίσχυρο γενικό διευθυντή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, Ντομινίκ Στρος Καν, και από τον τρόπο που οι πολιτικοί μας χειρίστηκαν το γνωστό ισχυρό άντρα της Siemens στην Ελλάδα, το Χριστοφοράκο, χωρίς περιστροφές, επισήμανε:
"Δυστυχώς, το πρόβλημα της χώρας μας δεν είναι μόνον οικονομικό, ούτε, απλώς, δημοσιονομικό. Είναι πρόβλημα λειτουργίας της Δημοκρατίας και των θεσμών της, πρόβλημα ελλείμματος δημοκρατικών αρχών και ηθικών αξιών, και αυτό δεν αποτελεί ηθικολογία".
Μας είπε δηλαδή, με απλά λόγια, πως στην Ελλάδα δεν υπάρχει και δεν λειτουργεί Δημοκρατία.
Στο ίδιο μήκος κύματος –από κάποια διαφορετική σκοπιά βέβαια– κινήθηκε και η δήλωση του άλλου, καθόλα αξιόλογου πολιτικού στελέχους, του Γιώργου Φλωρίδη. Μιλώντας στην τηλεόραση του Σκάι, χωρίς περιστροφές και αυτός, δήλωσε:
"Ο πρωθυπουργός έχει το δικαίωμα από το Σύνταγμα να διορίζει όποιον θέλει υπουργό, αλλά πουθενά το Σύνταγμα δεν λέει ότι μπορεί να διορίζει υπουργό τον κηπουρό του".
Αν λάβουμε υπόψη όλον εκείνο τον ανομολόγητο εσμό απίθανων ανθρώπων που, επί τριάντα εφτά ολόκληρα χρόνια – διορίστηκαν απ’ τους πρωθυπουργούς της χώρας υπουργοί, ο συσχετισμός των υπουργών με τους κηπουρούς είναι, οπωσδήποτε, λίαν επιεικής. Πιο απολαυστικός ένας άλλος "κηπουρός" που διορίστηκε και αυτός υπουργός, ο χαριέστατος Κατσιφάρας, είχε διακηρύξει, όπως θα θυμάστε, πως οι πιο πολλοί από αυτούς, αν δεν είχαν διοριστεί υπουργοί "θα ήταν άγνωστοι ακόμα και στο θυρωρό της πολυκατοικίας τους".
Αυτό, δυστυχώς, είναι το δράμα της Ελλάδας· είναι, λέω, και όχι ήταν, γιατί αν λάβετε υπόψη σας τους σημερινούς – πενήντα τον αριθμό – υπουργούς και υφυπουργούς, θα διαπιστώσετε ότι αρκετοί από αυτούς επιβεβαιώνουν – στο ακέραιο μάλιστα – τη δήλωση του Φλωρίδη. Και αυτό που γίνεται όλα αυτά τα χρόνια είναι ευεξήγητο, και μας πάει πολλές δεκαετίες πίσω, στην εποχή πριν από το Χαρίλαο Τρικούπη. Τότε, όπως ξέρετε, οι βασιλιάδες είχαν το δικαίωμα να διορίζουν πρωθυπουργό τον κηπουρό τους. Σήμερα - θα μου πείτε – δεν υπάρχουν στον τόπο μας βασιλιάδες.
Υπάρχουν όμως τα υποκατάστατά τους. Αυτά προέρχονται – κληρονομικά πάλι – από δυο – τρεις πολιτικές δυναστείες που ανεβαίνουν και νέμονται την εξουσία, κληρονομικώ δικαιώματι. Έτσι τα δεινά στον τόπο μας διαιωνίζονται, καθώς οι νέοι αυτοί ηγεμόνες έχουν απ’ το Σύνταγμα, το οποίο οι ίδιοι έφτιαξαν, το δικαίωμα να διορίζουν, χωρίς να δίνουν λόγο σε κανέναν, τους υπουργούς τους· φροντίζουν μάλιστα να επιλέγουν γι’ αυτές τις θέσεις τους ομοίους τους ή και κατώτερούς τους, απ’ το στενό πάντα οικογενειακό, συγγενικό ή φιλικό (κομματικό) περιβάλλον. Έτσι γέμισε, όλα αυτά τα χρόνια η πολιτική ζωή του τόπου από υπουργούς - κηπουρούς· όπου, κατά καιρούς, εκ παραδρομής πάντα, παρουσιάζονται κάποιες εξαιρέσεις, αυτές δεν αναιρούν τον κανόνα. Έτσι φτάσαμε – μας έφτασαν δηλαδή – στη σημερινή κατάσταση· άλλοι την ονομάζουν χρεοκοπία, άλλοι κάνουν λόγο για καταστροφή.
Κι όταν μια χώρα βρίσκεται στα πρόθυρα της καταστροφής είναι ανάγκη να σωθεί. Για να σωθεί όμως χρειάζονται και οι σωτήρες. Και αυτοί αναδύονται – και αυτοανακηρύσσονται – απ’ τις δυναστείες που οδήγησαν τη χώρα στην καταστροφή. Έτσι, κάθε φορά, γεμίζει ο τόπος από αυτόκλητους εθνοσωτήρες. Αυτό ακριβώς επιβεβαιώνει την άποψη του Κακλαμάνη ότι στη χώρα μας δεν υπάρχει και δε λειτουργεί Δημοκρατία, και την άποψη του Φλωρίδη ότι ο πρωθυπουργός διορίζει ως υπουργό τον κηπουρό του.
Αυτό και μόνο το γεγονός φανερώνει το μέγεθος της πολιτικής, θεσμικής και ηθικής χρεοκοπίας, στην οποία βρίσκεται η χώρα μας. Αν θέλετε να εξηγήσετε αυτό το γεγονός δεν έχετε παρά να ανατρέξετε στην ιστορία της αρχαίας Ελλάδας: Βρισκόμαστε στην τελευταία περίοδο του Πελοποννησιακού πολέμου. Η Αθήνα, μετά την καταστροφή στη Σικελία, βρίσκεται στα πρόθυρα της συμφοράς. Οι στρατηγοί των Αθηναίων από τη Σάμο στέλνουν τον Πείσανδρο στην Αθήνα για να πείσει τους Αθηναίους να επαναφέρουν τον Αλκιβιάδη, "γιατί είναι ο μόνος άνθρωπος που μπορεί να μας σώσει".
Από τότε, και μέχρι σήμερα, πολλές φορές ακούστηκαν παρόμοια κηρύγματα. Προέρχονται, συνήθως, από τους ανθρώπους εκείνους που, ενώ κάνουν ό,τι μπορούν για να καταδικάσουν ένα λαό, ύστερα εμφανίζονται πρόθυμοι να τον σώσουν. Προβάλλουν τότε στο προσκήνιο οι κάθε λογής εθνοσωτήρες. Είναι τότε που υποβιβάζεται η στάθμη ενός λαού και εξευτελίζεται η έννοια και η ουσία της Δημοκρατίας.
Ένας λαός όμως που φτάνει σε τέτοιο σημείο, παρουσιάζει σημάδια μεγάλης παρακμής. Τότε ο κάθε "Αλκιβιάδης" δύσκολα φέρνει τη σωτηρία. Αυτός επιταχύνει την υποδούλωσή του. Η εξέλιξη των πραγμάτων στην Αρχαία Αθήνα το επιβεβαιώνει κατά τον καλύτερο τρόπο.
Δεν ξέρω, βέβαια, αν βλέπετε κάποια ομοιότητα ανάμεσα στην κατάσταση της Αρχαίας Αθήνας και σ’ αυτή που παρουσιάζεται σήμερα στη χώρα μας. Στο χείλος της καταστροφής η Αρχαία Αθήνα τότε, στο χείλος της καταστροφής η χώρα μας σήμερα. Για εθνοσωτήρες έγινε λόγος τότε, για εθνοσωτήρες γίνεται λόγος σήμερα. Υπάρχουν σήμερα Έλληνες που βλέπουν τη σωτηρία της χώρας στο πρόσωπο του πρωθυπουργού. Άλλοι πάλι τη βλέπουν στο πρόσωπο του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Ο πρώτος μας διαβεβαιώνει ότι το ΠΑΣΟΚ – δηλαδή ο ίδιος – μας πάει στην Ελλάδα της ελπίδας. Ο δεύτερος διακηρύσσει πως η Ν.Δ. – δηλαδή ο ίδιος – είναι η ελπίδα της Ελλάδας. Κοινός ο παρονομαστής που πρέπει να μας πείσει ότι εμείς οι πολίτες – με το πολιτικό σύστημα, όπως αυτό το ζήσαμε όλα τα χρόνια της μεταπολίτευσης – δεν πρέπει να περιμένουμε καμιά ελπίδα σωτηρίας. Τέτοιου είδους ελπίδες, είναι – όπως μας υπενθυμίζουν οι αρχαίοι μας πρόγονοι - "ελπίδες ασυνέτων" που ενέχουν το στοιχείο της αδυναμίας υλοποίησής τους.
φιλόλογος-συγγραφέας
Δυο καίριες πολιτικές παρεμβάσεις από πρόσωπα που πρωταγωνίστησαν –και εξακολουθούν να πρωταγωνιστούν– στο δημόσιο βίο της χώρας, δεν έγιναν, δυστυχώς αφορμή –όπως θα έπρεπε– για ένα ουσιαστικό προβληματισμό γύρω από την τραγική κατάσταση στην οποία βρίσκεται η χώρα μας.
Η πρώτη παρέμβαση έγινε από τον πρώην πρόεδρο της Βουλής και γνωστό κυβερνητικό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ, τον Απόστολο Κακλαμάνη. Παίρνοντας αφορμή από τον τρόπο με τον οποίο οι Αμερικανοί αντιμετώπισαν τον πανίσχυρο γενικό διευθυντή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, Ντομινίκ Στρος Καν, και από τον τρόπο που οι πολιτικοί μας χειρίστηκαν το γνωστό ισχυρό άντρα της Siemens στην Ελλάδα, το Χριστοφοράκο, χωρίς περιστροφές, επισήμανε:
"Δυστυχώς, το πρόβλημα της χώρας μας δεν είναι μόνον οικονομικό, ούτε, απλώς, δημοσιονομικό. Είναι πρόβλημα λειτουργίας της Δημοκρατίας και των θεσμών της, πρόβλημα ελλείμματος δημοκρατικών αρχών και ηθικών αξιών, και αυτό δεν αποτελεί ηθικολογία".
Μας είπε δηλαδή, με απλά λόγια, πως στην Ελλάδα δεν υπάρχει και δεν λειτουργεί Δημοκρατία.
Στο ίδιο μήκος κύματος –από κάποια διαφορετική σκοπιά βέβαια– κινήθηκε και η δήλωση του άλλου, καθόλα αξιόλογου πολιτικού στελέχους, του Γιώργου Φλωρίδη. Μιλώντας στην τηλεόραση του Σκάι, χωρίς περιστροφές και αυτός, δήλωσε:
"Ο πρωθυπουργός έχει το δικαίωμα από το Σύνταγμα να διορίζει όποιον θέλει υπουργό, αλλά πουθενά το Σύνταγμα δεν λέει ότι μπορεί να διορίζει υπουργό τον κηπουρό του".
Αν λάβουμε υπόψη όλον εκείνο τον ανομολόγητο εσμό απίθανων ανθρώπων που, επί τριάντα εφτά ολόκληρα χρόνια – διορίστηκαν απ’ τους πρωθυπουργούς της χώρας υπουργοί, ο συσχετισμός των υπουργών με τους κηπουρούς είναι, οπωσδήποτε, λίαν επιεικής. Πιο απολαυστικός ένας άλλος "κηπουρός" που διορίστηκε και αυτός υπουργός, ο χαριέστατος Κατσιφάρας, είχε διακηρύξει, όπως θα θυμάστε, πως οι πιο πολλοί από αυτούς, αν δεν είχαν διοριστεί υπουργοί "θα ήταν άγνωστοι ακόμα και στο θυρωρό της πολυκατοικίας τους".
Αυτό, δυστυχώς, είναι το δράμα της Ελλάδας· είναι, λέω, και όχι ήταν, γιατί αν λάβετε υπόψη σας τους σημερινούς – πενήντα τον αριθμό – υπουργούς και υφυπουργούς, θα διαπιστώσετε ότι αρκετοί από αυτούς επιβεβαιώνουν – στο ακέραιο μάλιστα – τη δήλωση του Φλωρίδη. Και αυτό που γίνεται όλα αυτά τα χρόνια είναι ευεξήγητο, και μας πάει πολλές δεκαετίες πίσω, στην εποχή πριν από το Χαρίλαο Τρικούπη. Τότε, όπως ξέρετε, οι βασιλιάδες είχαν το δικαίωμα να διορίζουν πρωθυπουργό τον κηπουρό τους. Σήμερα - θα μου πείτε – δεν υπάρχουν στον τόπο μας βασιλιάδες.
Υπάρχουν όμως τα υποκατάστατά τους. Αυτά προέρχονται – κληρονομικά πάλι – από δυο – τρεις πολιτικές δυναστείες που ανεβαίνουν και νέμονται την εξουσία, κληρονομικώ δικαιώματι. Έτσι τα δεινά στον τόπο μας διαιωνίζονται, καθώς οι νέοι αυτοί ηγεμόνες έχουν απ’ το Σύνταγμα, το οποίο οι ίδιοι έφτιαξαν, το δικαίωμα να διορίζουν, χωρίς να δίνουν λόγο σε κανέναν, τους υπουργούς τους· φροντίζουν μάλιστα να επιλέγουν γι’ αυτές τις θέσεις τους ομοίους τους ή και κατώτερούς τους, απ’ το στενό πάντα οικογενειακό, συγγενικό ή φιλικό (κομματικό) περιβάλλον. Έτσι γέμισε, όλα αυτά τα χρόνια η πολιτική ζωή του τόπου από υπουργούς - κηπουρούς· όπου, κατά καιρούς, εκ παραδρομής πάντα, παρουσιάζονται κάποιες εξαιρέσεις, αυτές δεν αναιρούν τον κανόνα. Έτσι φτάσαμε – μας έφτασαν δηλαδή – στη σημερινή κατάσταση· άλλοι την ονομάζουν χρεοκοπία, άλλοι κάνουν λόγο για καταστροφή.
Κι όταν μια χώρα βρίσκεται στα πρόθυρα της καταστροφής είναι ανάγκη να σωθεί. Για να σωθεί όμως χρειάζονται και οι σωτήρες. Και αυτοί αναδύονται – και αυτοανακηρύσσονται – απ’ τις δυναστείες που οδήγησαν τη χώρα στην καταστροφή. Έτσι, κάθε φορά, γεμίζει ο τόπος από αυτόκλητους εθνοσωτήρες. Αυτό ακριβώς επιβεβαιώνει την άποψη του Κακλαμάνη ότι στη χώρα μας δεν υπάρχει και δε λειτουργεί Δημοκρατία, και την άποψη του Φλωρίδη ότι ο πρωθυπουργός διορίζει ως υπουργό τον κηπουρό του.
Αυτό και μόνο το γεγονός φανερώνει το μέγεθος της πολιτικής, θεσμικής και ηθικής χρεοκοπίας, στην οποία βρίσκεται η χώρα μας. Αν θέλετε να εξηγήσετε αυτό το γεγονός δεν έχετε παρά να ανατρέξετε στην ιστορία της αρχαίας Ελλάδας: Βρισκόμαστε στην τελευταία περίοδο του Πελοποννησιακού πολέμου. Η Αθήνα, μετά την καταστροφή στη Σικελία, βρίσκεται στα πρόθυρα της συμφοράς. Οι στρατηγοί των Αθηναίων από τη Σάμο στέλνουν τον Πείσανδρο στην Αθήνα για να πείσει τους Αθηναίους να επαναφέρουν τον Αλκιβιάδη, "γιατί είναι ο μόνος άνθρωπος που μπορεί να μας σώσει".
Από τότε, και μέχρι σήμερα, πολλές φορές ακούστηκαν παρόμοια κηρύγματα. Προέρχονται, συνήθως, από τους ανθρώπους εκείνους που, ενώ κάνουν ό,τι μπορούν για να καταδικάσουν ένα λαό, ύστερα εμφανίζονται πρόθυμοι να τον σώσουν. Προβάλλουν τότε στο προσκήνιο οι κάθε λογής εθνοσωτήρες. Είναι τότε που υποβιβάζεται η στάθμη ενός λαού και εξευτελίζεται η έννοια και η ουσία της Δημοκρατίας.
Ένας λαός όμως που φτάνει σε τέτοιο σημείο, παρουσιάζει σημάδια μεγάλης παρακμής. Τότε ο κάθε "Αλκιβιάδης" δύσκολα φέρνει τη σωτηρία. Αυτός επιταχύνει την υποδούλωσή του. Η εξέλιξη των πραγμάτων στην Αρχαία Αθήνα το επιβεβαιώνει κατά τον καλύτερο τρόπο.
Δεν ξέρω, βέβαια, αν βλέπετε κάποια ομοιότητα ανάμεσα στην κατάσταση της Αρχαίας Αθήνας και σ’ αυτή που παρουσιάζεται σήμερα στη χώρα μας. Στο χείλος της καταστροφής η Αρχαία Αθήνα τότε, στο χείλος της καταστροφής η χώρα μας σήμερα. Για εθνοσωτήρες έγινε λόγος τότε, για εθνοσωτήρες γίνεται λόγος σήμερα. Υπάρχουν σήμερα Έλληνες που βλέπουν τη σωτηρία της χώρας στο πρόσωπο του πρωθυπουργού. Άλλοι πάλι τη βλέπουν στο πρόσωπο του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Ο πρώτος μας διαβεβαιώνει ότι το ΠΑΣΟΚ – δηλαδή ο ίδιος – μας πάει στην Ελλάδα της ελπίδας. Ο δεύτερος διακηρύσσει πως η Ν.Δ. – δηλαδή ο ίδιος – είναι η ελπίδα της Ελλάδας. Κοινός ο παρονομαστής που πρέπει να μας πείσει ότι εμείς οι πολίτες – με το πολιτικό σύστημα, όπως αυτό το ζήσαμε όλα τα χρόνια της μεταπολίτευσης – δεν πρέπει να περιμένουμε καμιά ελπίδα σωτηρίας. Τέτοιου είδους ελπίδες, είναι – όπως μας υπενθυμίζουν οι αρχαίοι μας πρόγονοι - "ελπίδες ασυνέτων" που ενέχουν το στοιχείο της αδυναμίας υλοποίησής τους.
0 comments:
Δημοσίευση σχολίου