Για την 21η Απριλίου 1967, γράφτηκαν πολλά, ειπώθηκαν δε ακόμα περισσότερα. Το μεταπολιτευτικό κατεστημένο παρουσίασε την περίοδο εκείνη όπως ακριβώς το βόλευε. Άλλωστε η καπηλεία και η συμφεροντολογική θεώρηση των γεγονότων, είναι κάτι που ανθεί στην εποχή μας. Γνωρίζοντας ότι θα στενοχωρήσω πολλούς, χωρίς απολογητικό ή επιθετικό ύφος, θα καταθέσω κάποιες σκέψεις.
Η 21η Απριλίου, ήταν ένα εγχείρημα τέλειο από συνωμοτικής απόψεως. Επιβλήθηκε αναίμακτα, χωρίς ούτε έναν πυροβολισμό, αιφνιδιάζοντας τους πάντες: το πολιτικό κατεστημένο της εποχής, το παλάτι, τους Αμερικανούς. Στενοχωρήθηκαν οι στρατηγοί, γιατί κάποιοι συνταγματάρχες τους πρόλαβαν. Οι πολιτικοί περίμεναν ότι κάποια στιγμή θα γινόταν. Έβλεπαν μία Δημοκρατία να νοσεί. Το ίδιο έβλεπαν όλοι οι Έλληνες πολίτες, ανεξάρτητα από ιδεολογική τοποθέτηση. Όπως άλλωστε είπε και ο Γεώργιος Παπανδρέου στον αξιωματικό που τον συνέλαβε το βράδυ εκείνο: «Αργήσατε. Σας περιμέναμε νωρίτερα».
Η 21η Απριλίου, αρέσει δεν αρέσει σε κάποιους ήταν ένα καθεστώς βαθύτατα φιλολαϊκό και κοινωνικό. Στάθηκε πέρα από και πάνω από κόμματα. Επί των ημερών της, η Ελλάδα άλλαξε κυριολεκτικά μορφή. Φίλοι και αντίπαλοι αναγνωρίζουν ότι τα έργα που έγιναν τότε στην πατρίδα μας δεν είχαν γίνει από καμία άλλη κυβέρνηση. Δρόμοι, πλατείες, στάδια και λιμάνια, σε όλη την χώρα. Χωριά, σε όλη την επικράτεια, απέκτησαν ρεύμα και τηλέφωνο την περίοδο εκείνη. Η οικονομία, η ναυτιλία ο τουρισμός, ήταν σε εξαιρετική άνθηση.
Οι εργασιακές σχέσεις δεν αντιμετώπιζαν προβλήματα, το εισόδημα και οι κατακτήσεις του Έλληνα εργαζομένου περιφρουρήθηκαν και διευρύνθηκαν. Η Δημόσια Διοίκηση λειτουργούσε υποδειγματικά, το αίσθημα ασφάλειας των πολιτών ήταν παγιοποιημένο.
Οι Ένοπλες Δυνάμεις ήταν ισχυρές, και πλήρως εξοπλισμένες. Δεν υπήρξαν σκάνδαλα, απάτες, ρεμούλες. Υπήρξε μία συνοχή μεταξύ όλων των κοινωνικών τάξεων. Δεν υπήρχαν ελλείμματα στον προϋπολογισμό, παρά μόνο πλεόνασμα. Καμία σχέση δηλαδή με ότι συμβαίνει σήμερα..
Η 21η Απριλίου, ήταν ένα δικτατορικό καθεστώς. Δεν υπήρξε όμως ο περιορισμός των ατομικών ελευθεριών, που υπήρξε σε άλλα δικτατορικά καθεστώτα. Σίγουρα υπήρξε κρατική αυθαιρεσία, όχι όμως περισσότερη και από αυτή που υπάρχει σε κοινοβουλευτικό καθεστώς. Συγκρίνεται για παράδειγμα ο Παπαδόπουλος με τον Πινοσέτ: Καμία απολύτως σχέση. Η ημέρα με τη νύχτα. Μόνο και μόνο το γεγονός ότι ο Γεώργιος Παπαδόπουλος πέθανε φτωχός και μέσα στην φυλακή, νομίζω ότι λέει πολλά...
Η 21η Απριλίου, ήταν το μόνο καθεστώς το οποίο αντιτάχθηκε σοβαρά στον αμερικανικό παράγοντα. Όταν ο Γεώργιος Παπαδόπουλος αρνήθηκε να χορηγήσει αεροδιαδρόμους στους Αμερικανούς και διευκολύνσεις στον Πόλεμο των Έξι Ημερών, ανετράπη. Ας μην το ξεχνούν κάποιοι αυτό, που δημόσια ευχαριστούσαν τους αμερικανούς...
Εναντίον της 21ης Απριλίου, υπήρξε αντίσταση και ας στενοχωρεί αυτό ορισμένους. Αντίσταση όμως που δεν προήλθε από την αριστερά: το κίνημα της 13ης Δεκεμβρίου, το Κίνημα του Ναυτικού, οι βομβιστικές ενέργειες της ομάδας του Σαββούρα. Ο στρατηγός Οπρόπουλος και ο Μουστακλής. Απούσα η αριστερά από κάθε σοβαρή αντιστασιακή προσπάθεια, είτε το δέχονται είτε όχι. Ακόμα και ο Αλέκος Παναγούλης, που ανεξάρτητα αν ιδεολογικά ήταν κάποιος απέναντι του δεν μπορεί να μην του αναγνωρίσει ότι ήταν κορυφαία αντιστασιακή μορφή, γιατί ήθελε μεγάλη λεβεντιά και θάρρος να αποπειραθείς να σκοτώσεις έναν Παπαδόπουλο και να υποστείς και τις συνέπειες, προερχόταν από τον κεντρώο χώρο, από μία οικογένεια με περγαμηνές αντικομουνισμού. Για αυτό και δεν πρέπει να προξενεί εντύπωση το γεγονός, ότι δεν τιμήθηκε ποτέ από το αριστερό κατεστημένο. Σε αντίθεση με κάποιους ψευτοαντιστασιακούς.
Η 21η Απριλίου πέτυχε ως εγχείρημα σε πολλά. Δεν υπήρξε όμως Επανάσταση με την κυριολεκτική έννοια του όρου και ούτε ποτέ εξελίχθηκε σε τέτοια. Δεν άλλαξε δομές, δεν άλλαξε νοοτροπίες, δεν έκανε συγκρούσεις. Δυστυχώς δεν αρκούσαν οι γιορτές στο Στάδιο και οι παρελάσεις. Η 21η Απριλίου δεν προχώρησε σε ιδεολογικό αγώνα, δεν διαμόρφωσε έναν συμπαγή λόγο, μία φιλοσοφία. Παρέμεινε προσκολλημένη σε λογικές της δεκαετίας του ‘50 και ουσιαστικά έδωσε στην αριστερά προβάδισμα σε διάφορους τομείς, το οποίο δυστυχώς μας ταλαιπωρεί μέχρι σήμερα. Αν η 21η Απριλίου είχε δημιουργήσει μία επαναστατική αντίληψη, η μοίρα της πατρίδας μας, αλλά και του ευρύτερου εθνικιστικού και πατριωτικού χώρου, θα ήταν διαφορετική.
Ο ιστορικός αλλά και ο πολιτικός αναλυτής του μέλλοντος, μακριά από ιδεολογικές αγκυλώσεις και πολιτικές φορτίσεις, θα κρίνει διαφορετικά την περίοδο εκείνη, από τον τρόπο που έχει κριθεί μέχρι τώρα. Αυτό είναι σίγουρο. Όπως αυτό που πριν χρόνια ένας από τους πρωτεργάτες της 21ης Απριλίου μου είχε πει:
«Θα κριθούμε όχι για αυτά που κάναμε, αλλά για αυτά που δυστυχώς δεν κάναμε»
Τάσος Δημητρακόπουλος
0 comments:
Δημοσίευση σχολίου